Paranauka

Z Wikipedii

Artykuł ten nie jest zgodny z zasadami neutralności przyjętymi w Wikipedii.
Zajrzyj na stronę dyskusji i pomóż go poprawić.

Paranauka (od: para- : ledwo,niby, prawie, z gr. pará przy, obok, poza (czymś) - paranauka to "prawie-nauka", "niby-nauka", "obok-nauka", "poza-nauka".

W odrożnieniu od nauki nie posiada jednego wypracowanego modelu, który jest uznawany i akceptowany przez większość oraz wykładany w szkołach czy na uczelniach. Paranauki to niejako "wstęp" czy "przedsionek" do nauki, gromadzą bowiem hipotezy i teorie stojące poza oficjalnym nurtem naukowym. Mieszczą się niejako pomiędzy fantastyką naukową, a czystą nauką, przy czym bliżej mają jednak do nauki.

Paranauki skupiają się głównie na próbach opisu tzw. zjawisk paranormalnych, które ze względu na to, że są zjawiskami rzadkimi i/lub mogą stanowić zaprzeczenie jakiejś obowiązującej teorii naukowej uważane są najczęściej za błędy, nadinterpretacje, mylne obserwacje, naciągane wnioski, lub celowe, bądź niezamierzone oszustwa.

Do paranauki zalicza się zwykle wiedzę, która ma szansę być włączona do nauki, ale jeszcze nie jest ze względu na brak rzetelnych badań przeprowadzonych z użyciem pełnego aparatu metody naukowej (tym różni się ona od pseudonauki). Są to np. ziołolecznictwo, tradycyjna medycyna chińska lub parapsychologia zajmująca się badaniem rzadkich zjawisk dotyczących ludzi, np. telepatia czy telekineza. Podkreślić tu należy z całą mocą to, że telepatia i telekineza nie są paranaukami - to są zjawiska bedące obiektem badań paranauk. Do paranauk zalicza się też zwykle dawne badania przednaukowe takie jak np. alchemia czy astrologia. Warto jednak zauważyć, że współczesne próby uprawiania dawnych paranauk są już zdecydowanie uznawane za naukę kontrowersyjną.