Organizacja Tajnej Armii
Z Wikipedii
Organisation de l'Armée Secrète, Organizacja Tajnej Armii, OAS - założona w 1961 skrajnie prawicowa grupa terrorystyczna, zwalczająca ideę przyznania niepodległości Algierii, która była w tym czasie francuską kolonią, zamieszkiwaną przez liczną mniejszość francuską.
OAS powstała w odpowiedzi na referendum dotyczące samostanowienia Algierii. W styczniu 1960 koloniści francuscy wywołali powstanie, a w kwietniu 1961 doszło do buntu wojskowego pod wodzą generałów Maurice'a Challe'a, Raoula Salana i Edmonda Jouhauda (tzw. Pucz Generałów). Oba bunty zostały szybko stłumione i wielu ich przywódców uwięziono. Wtedy generałowie Salan i Jouhad powołali OAS, która miała prowadzić walkę podziemną. Kiedy w 1962 Algieria uzyskała niepodległość główne działania OAS były prowadzone we Francji. Organizacja miała nadzieję na sprowokowanie algierskiego Front de libération nationale do wznowienia akcji wojskowych, które ustały po zawarciu ugody w Évian-les-Bains, w marcu 1962. FLN zachowała jednak spokój i 17 czerwca OAS zgodziła się na zawieszenie broni. Wkrótce aresztowano Salana i Jouhauda, którzy reprezentowali umiarkowaną część organizacji. Władzę przejął wtedy Komitet Narodowy Oporu (Comitee National del la Resistance), którego członkami byli : Georges Bidault, Jacques Soustelle i płk. Antoine Argoud. OAS rozpoczęła akcje terrorystyczne i zabójstwa, którymi usiłowała odwrócić bieg wydarzeń, m.in. w 1962 próbowała również dokonać zamachu na generała de Gaulle'a, organizując zasadzkę w Petit-Clamart, przedmieściu Paryża. Jej organizatorem był płk. Jean-Marie Bastien-Thiry stracony w marcu 1963. W lutym 1963 porwany został w Monachium i przetransportowany do Francji płk. Argoud, szef operacji wojskowych OAS. Siatka OAS została rozbita i pod koniec 1963 organizacja praktycznie przestała istnieć. Większość jej członków skorzystała z amnestii, jednak przywódcy zostali osądzeni i skazani na uwięzienie. Zaplecze polityczne OAS we Francji stanowiły różne drobne partie i organizacje polityczne. Jedną z nich była Partia Jedności Francuskiej (Parti de Unite Française), kierowana przez Jean-Marie Le Pena.
Działalność OAS była kanwą powieści Fredericka Forsytha, "Dzień Szakala", oraz nakręconych na jej podstawie dwóch filmów - Dzień Szakala, Szakal.
Zobacz także: