Niemenczyn
Z Wikipedii
Współrzędne: 54°51'00" N 025°29'00" E
| Niemenczyn | |||
|
|||
| Państwo |  Litwa |
||
| Obwód | wileński | ||
| Burmistrz | Mečislav Borusevič | ||
| Położenie | 54°51' N 25°29' E |
||
| Populacja (2005) • liczba ludności |
5 885 |
||
| Nr kierunkowy | 5 | ||
| Kod pocztowy | LT-15168 | ||
Położenie na mapie |
|||
Niemenczyn (lit. Nemenčinė) - miasto na Litwie położone w rejonie wileńskim ok. 25 km na płn-wsch od Wilna przy ujściu rzeki Niemenczynki (Nemenčia) do Wilii (Neris). Miasto liczy 6 tys. mieszkańców z których 60% stanowią Polacy.
Pierwsze wzmianki o Niemenczynie pochodzą z 1338. Później miasto należało do rodziny Tyszkiewiczów. W 1794 pod miastem powstańcy kościuszkowscy stoczyli bitwę z wojskami carskimi. Również podczas powstania listopadowego w okolicach tych toczono walki z Rosjanami. Powstańcami dowodził wtedy właściciel pobliskiego Czerwonego Dworu Konstanty Parczewski. Od 1803 dobra niemenczyńskie stały się beneficjum edukacyjnym Uniwersytetu Wileńskiego uposażającym emerytowanych profesorów tej uczelni. Przed II wojną światową 35% mieszkańców stanowili Żydzi, z których większość została zamordowana przez Niemców 20 września 1941 w lesie pod miastem.
Kościół w Niemenczynie jest jednym z najstarszych na Litwie. Powstał w 1387. Obecna świątynia powstała w połowie XIX w. W głównym ołtarzu znajduje się kopia obrazu Raffaella "Przemienienie Pańskie". Organy pochodzą z Katedry wileńskiej (przeniesiono je również w połowie XIX w.).
W pierwszą sobotę marca w Niemenczynie odbywa się jarmark kaziukowy "Kaziuczek Niemenczyński". Sprzedawane jest wtedy rękodzieło ludowe i rozmaite przysmaki regionalne. Towarzyszą temu prezentacje polskich zespołów ludowych. W ostatnią sobotę maja organizowany jest Festiwal Kultury Polskiej "Kwiaty Polskie". Impreza odbywa się w leśnym amfiteatrze.
Od 2000 r. w Niemenczynie działa Muzeum Etnograficzne Wileńszczyzny. Powstało ono z inicjatywy prof. Lecha Mroza z Uniwersytetu Warszawskiego oraz przy dużej pomocy pracowników i studentów Katedry Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego. Muzeum mieści się w samym centrum miasta, na rynku, w przedwojennej siedzibie remizy strażackiej.
W pobliżu Niemenczyna (we wsi Szukiszki) urodził się były metropolita wrocławski Henryk Gulbinowicz. Jego imieniem nazwano jedną z uliczek w południowej części miasta.
1,5 km na północ od miasta znajduje się grodzisko z wczesnego średniowiecza zwane przez miejscowych Górą Zamkową.
