Mordechaj Kaplan

Z Wikipedii

Mordechaj Menahem Kaplan (11 czerwca 1881-8 listopada 1983) -filozof, reformator judaizmu, główny twórca judaizmu rekonstrukcjonistycznego.

Urodzony na Litwie, w 1889 wyemigrował z rodzicami do USA. Początkowo związany był z ruchem ortodoksyjnym, z czasem jednak jego poglądy ewoluowały w kierunku heterodoksji. Ukończył w 1902 roku Żydowskie Seminarium Teologiczne (związane z judaizmem konserwatywnym) i został rabinem. Siedem lat później rozpoczął pracę w tymże seminarium jako dziekan. Wykładał tam homiletykę (sztukę głoszenia kazań), Midrasz oraz filozofię religii. W latach 1917-1922 współtworzył Centrum Judaistyczne w którym pracował również jako rabin. Jego książka "Judaizm jako cywilizacja" (1934) stała się manifestem judaizmu rekonstrukcjonistycznego .

Opowiadał się za liberalizmem w kwestiach wiary, równością kobiet w życiu codziennym i liturgii, umownością idei Boga i uznaniem roli diaspory (był przeciwnikiem radykalnego syjonizmu). W latach '60 został ekskomuniowany przez konserwatystów i w 1968 opuścił judaizm konserwatywny tworząc rekontrukcjonizm.