Mięguszowieckie Szczyty
Z Wikipedii
Mięguszowieckie Szczyty – to grupa trzech potężnych szczytów w głównej grani Tatr rozdzielającej Dolinę Rybiego Potoku i Dolinę Mięguszowiecką. Najwyższy jest Mięguszowiecki Szczyt Wielki 2438 m n.p.m., wznosi się nad taflą Morskiego Oka, na wprost schroniska. Kolejno, w kierunku wschodnim znajdują się: Mięguszowiecki Szczyt Pośredni (2393 m n.p.m.) oraz Mięguszowiecki Szczyt Czarny (2410 m n.p.m.), górujący już nad Czarnym Stawem. Cały masyw ograniczony jest przełęczami: Czarnostawiańską i Hińczową. Między Czarnym a Pośrednim leży siodło Mięguszowieckiej Przełęczy pod Chłopkiem, z charakterystyczną turniczką przypominającą ludzką postać zwaną "Chłopkiem", na którą wyprowadza znakowany szlak turystyczny z kotliny Morskiego Oka i Czarnego Stawu pod Rysami. Między Pośredni a Wielki wcina się Mięguszowiecka Przełęcz Wyżnia. Swoją nazwę Mięguszowieckie Szczyty zyskały jako wierzchołki dominujące ponad Doliną Mięguszowiecką, a pośrednio od położonej na spiskim podtatrzu wsi Mięguszowce. Poniżej szczytów rozciąga się widoczne znad brzegów Morskiego Oka piarżysko Kotła Mięguszowieckiego. W kotle, zwanym też Bandziochem, zalega największy w polskich Tatrach, noszący cechy szczątkowego lodowca, płat wiecznego śniegu (tzw. śnieżnik).
Ściany Mięguszowieckich Szczytów są miejscem często odwiedzanym przez taterników. Mięgusze mają jedne z największych ścian w Tatrach, a wierzchołki ich nie są dostępne szlakami turystycznymi. Wejście na Mieguszowiecką Przełęcz pod Chłopkiem od strony słowackiej bez większych technicznych trudności, lecz nie znakowane. Od polskiej strony na przełęcz wyprowadza efektowny i emocjonujący szlak turystyczny, w niekorzystnych warunkach pogodowych niebezpieczny.
Mięguszowiecki Szczyt Wielki (2438 m) ma dwa wierzchołki: zachodni (główny) i nieco niższy wschodni. Wielki Mięgusz to prawdziwy król polskich gór, wznosi się 1043 metry ponad lustro Morskiego Oka, ku któremu opada 900-metrową ścianą. Otoczony kordonami mnichów, filarów i galerii. Odstrasza śmiałków stromizną ścian podciętych przepaścistymi kotłami w ktorych leżą wieczne śniegi. Z Cubryną (2376 m) oraz Mięguszowieckim Szczytem Czarnym i Pośrednim tworzą najdzikszy i najtrudniejszy do zdobycia masyw górski w Polsce. Najłatwiejsza droga wiodąca na szczyt Wielkiego Mięgusza jest trudna i zawikłana. Prowadzi poprzez labirynt skałek po eksponowanych półkach i stromych piarżystych zachodach. Aby dostać się na sam szczyt trzeba pokonać pionowe ścianki i kominki. Droga dostępna jest jedynie dla wprawnych turystów odpornych na ekspozycję. Stanowi ona nawet latem długą i obfitującą w niezwykłe wrażenia wyprawę. Zdobycie Mięgusza zimą jest poważną taternicką wyprawą. Pierwsze wejście na Mięguszowiecki Szczyt Wielki było w swoim czasie czołowym wydarzeniem w taternickim świecie. A przy tym niezwyczajną była osoba, która zdecydowała się na ten odważny czyn. 28 czerwca 1877 roku Ludwik Chałubiński, syn sławnego doktora Tytusa Chałubińskiego, wyruszył na podbój najwyższego punktu dominującego nad Morskim Okiem masywu - Mięguszowieckiego Szczytu Wielkiego. Biorąc pod uwagę, że miał on wtedy tylko 16 lat i że szczyt nie był jeszcze dotknięty ludzka stopą, niełatwo było mu wynająć przewodników na tak poważną wyprawę. W końcu udało się namówić dwóch świetnych zakopiańskich przewodników - Macieja Sieczkę i Wojciecha Roja. Sieczka i Roj długo się wahali, jakże to bowiem wziąć młodego chłopaka na tak niebezpieczną drogę, i to bez wiedzy ojca. Zapał młodego Chałubińskiego jednak zwyciężył. Trzej wspinacze ruszyli rankiem do Doliny za Mnichem, by następnie zapaść w ponure, ponad tysiącmetrowe urwiska północnych ścian Cubryny i Mięguszowieckiego Szczytu. Wytrawersowali na Małą Galerię Cubryńską, podcinającą szczytową ścianę Cubryny, skąd wyszli na rozległy, piarżysty taras u wylotu żlebu spadającego z Hińczowej Przełęczy, nazwany później Wielką Galerią Cubryńską. Ponurym, piarżystym żlebem, wypełnionym częściowo stwardniałym śniegiem wydostali się na przełęcz. Tu czekała ich pierwsza trudność techniczna: planowane wejście zachodnią granią okazało się zbyt trudne technicznie (obecnie wyceniane jest na III w skali taternickiej). Obniżyli się więc na stronę doliny Hińczowej i systemem ścianek i półek wydostali się na szczyt. Obecnie jedyny znakowany szlak w rejonie szczytów znajduje się po polskiej stronie. Został on spopularyzowany pod koniec lat osiemdziesiątych XIX wieku przez Stanisława Ignacego Witkiewicza w jego literackim reportażu "Na przełęczy". Wyprowadza on tylko na Mięguszowiecką Przełęcz pod Chłopkiem. Niektórzy jednak opuszczają znakowany szlak chcąc wejść na szczyt Czarnego Mięgusza, lub trawersują po stronie słowackiej Pośredni i Wielki Mięgusz Drogą po Głazach. Droga po Głazach (miejscami nieco trudna - I w skali taternickiej) trawersująca południowe zbocza Pośredniego i Wielkiego Mięgusza, od Mięguszowieckiej Przełęczy aż do Hińczowej, z możliwością wejścia na szczyt Wielkiego Mięgusza, w rzeczywistości nie jest żadną drogą - ot po wygładzonych przez deszcz płytach, lawirując wśród skalnych gzymsów, zachodów, w groźnej scenerii, wędrujemy od kopczyka do kopczyka. Rzecz jednak w tym, że każdy błądzący, a błądziło wielu, ustawia swoje kamienne kopczyki, co oczywiście nie pomaga następcy w znalezieniu właściwego kierunku. A zabłądzenie w tym skalnym labiryncie, a co gorsza poddanie się panice i próba zejścia w dół (bo przecież Hińczowe Stawy po słowackiej stronie wydają się tak bliskie) grozi tu najgroźniejszymi konsekwencjami. Rejestr wypadków w tym rejonie jest pokaźny i różnorodny. Duży wpływ mają na to: wyczerpanie i wychłodzenie organizmu. Czynnikami powodującymi to zagrożenie są zarówno warunki atmosferyczne (niskie temperatury, wiatr, mgła, opady deszczu i śniegu) jak i indywidualna odporność na trudne, stresowe sytuacje (głód, strach, panike). Mięguszowiecki Szczyt Czarny (2410 m n.p.m.) jest nieco bardziej łaskawy dla wprawnych turystów niż Wielki Mięgusz. Droga nań wiedzie przez Mięguszowiecką Przełęcz pod Chłopkiem, na którą od Czarnego Stawu pod Rysami prowadzi jeden z najtrudniejszych szlaków w polskich Tatrach. Przez tę przełęcz prowadził od niepamiętnych czasów kłusowniczy przechód z doliny Rybiego Potoku na południe, do doliny Mięguszowieckiej. Stara kłusownicza perć zaczyna się nad brzegiem Czarnego Stawu pod Rysami, przechodząc skrajem Mięguszowieckiego Kotła (Bańdziocha) wydostaje się na wierzchołek Kazalnicy. Następnie trawersuje w poprzek północnej ściany Mięguszowieckiego Szczytu Czarnego tak zwaną "galeryjką", na której rzesze dziewiętnastowiecznych turystów traciło zmysły z przerażenia na widok opadających pod nimi przepaści. Na tym trawersie Towarzystwo Tatrzańskie wykuło klamry (w latach 1886, 1893 i 1898), wysadziło zawadzające skały w 1893 r. i wyznakowało całą trasę w 1898 roku. Perć kontynuuje się dalej południowym stokiem do Wielkiego Hińczowego Stawu, ale w przeciwieństwie do jej polskiej części nie jest w tej chwili wyznakowana farbą; dawne znaki zielone zostały skasowane przez słowacki TANAP. Śmiałków, których Czarny Mięgusz dopuścił na przełęcz czeka jeszcze niełatwa nieznakowana droga na szczyt. Krótsza lecz nieco trudniejsza droga, która przed II wojną była znakowana prowadzi na wprost depresją północnej ściany. Mięguszowiecki Szczyt Pośredni (2393 m.) posiada trzy wierzchołki: północno-zachodni (główny), środkowy oraz południowo-wschodni (najniższy). Pośredni Mięgusz jest najniższy z Mięguszy. Położony jest pomiedzy dwoma swoimi wyższymi "braćmi". Środkowym filarem północno-wschodniej ściany wiedzie nadzwyczaj trudna i eksponowana droga wspinaczkowa (Droga Orłowskiego).
