Masa cząsteczkowa

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Masa cząsteczkowa, często mylona z masą molową, to masa:

jednej cząsteczki związku (np. O₂, H₂O),
formalnej jednostki danego związku (np. NaCl o budowie jonowej, a nie cząsteczkowej),
jednego innego indywiduum chemicznego (np. jonu CH₃COO^-).

Masa cząsteczkowa wyrażana jest w atomowych jednostkach masy (tzw. unit); jednostka ta równa jest jednej dwunastej masy atomu izotopu węgla ¹²C.

Masa molowa wyrażana jest zwykle w g/mol, chociaż jej jednostka SI to kg/mol. Jednostka g/mol będąca podjednostką w układzie SI jest powszechnie stosowana jako znacznie wygodniejsza w użyciu (np. dla wodoru H₂ 2 g/mol = 0,002 kg/mol, dla wody 18 g/mol = 0,018 kg/mol), gdyż wówczas jest ona liczbowo równa względnej masie molowej oraz podobna do wartości liczby masowej.

Masę cząsteczkową nazywano dawniej ciężarem cząsteczkowym (nie jest to obecnie polecane).

W praktyce, w związku z trudnościami technicznymi w wyrażaniu rzeczywistych mas cząsteczkowych, stosuje się tzw. względne masy cząsteczkowe - które oblicza się jako sumę względnych mas atomowych tworzących ją atomów. Względna masa cząsteczkowa jest wielkością bezwymiarową, którą należy rozumieć jako wielokrotność masy 1/12 mola izotopu węgla ¹²C.

Względna masa cząsteczkowa jest stosowana przede wszystkim do obliczeń stechiometrycznych, zaś absolutna masa cząsteczkowa jest wartością czystą teoretyczną, której nie da się właściwie wyznaczyć.

Istnieje również jednostka masy atomowej (u), która jest równa 1/12 masy jednego atomu izotopu ¹²C i wynosi w przybliżeniu: 1,66054 · 10^-27 kg. Jednostkę tę przyjęło się także nazywać daltonem (Da).

W przypadku populacji cząsteczek o różnej masie cząsteczkowej (np. polimerów, mieszanin gazów itp.) stosuje się też pojęcie średniej masy cząsteczkowej (zwanej również molową). Średnia masa molowa może być obliczana jako średnia arytmetyczna lub średnia geometryczna masy poszczególnych cząsteczek w populacji.

W tym pierwszym przypadku nazywa się ją masą cząsteczkową średnią liczbowo i jest ona dana wzorem:

$M_{n}={1 \over N}\sum_{i=1}^n N_{i}M_{i}$

gdzie N<_i to liczba cząsteczek o masie M_i, zaś N to całkowita liczba wszystkich cząsteczek w próbce.

W tym drugim przypadku nazywa się ją masą cząsteczkową średnią masowo lub wagowo i jest ona dana wzorem:

$M_{w}={1 \over m}\sum_{i=1}^n m_{i}M_{i}$

gdzie: m_i to łączna masa cząsteczek o masie cząsteczkowej M_i, zaś m to masa całej próbki.

po przekształceniu odpowiada to:

$M_{w}={{\sum_{i=1}^n N_{i}M_{i}^{2}} \over {\sum_{i=1}^n N_{i}M_{i}}}$

Masę cząsteczkową liczbowo średnią można wyznaczać technikami, w których na wynik ma wpływ liczba cząstek - np. w osmometrii, zaś masę cząsteczkową wagowo średnią w technikach, w których na wynik ma wpływ rozmiar cząsteczek, np. w technikach opartych na rozpraszaniu światła.

Ze względu na to, że masa cząsteczkowa średnia liczbowo "preferuje" cząsteczki o mniejszej masie, ale częściej występujące w mieszaninie, zaś wagowo średnia "preferuje" cząsteczki o większej masie, ta pierwsza jest zawsze mniejsza od drugiej.

Zobacz też: przegląd zagadnień z zakresu chemii i

fizyki.

Źródło: "http://pl.wikipedia.org../../../m/a/s/Masa_cz%C4%85steczkowa.html"

Kategoria: Chemia