Licencja Creative Commons
Z Wikipedii
Licencja Creative Commons to zbiór poszczególnych licencji prawa autorskiego udostępnionych przez organizację Creative Commons. Publikowanie prac na licencji Creative Commons oznacza udzielenie niektórych praw i tylko pod pewnymi warunkami.
Spis treści |
[edytuj] Zastosowanie
Licencje CC można stosować dla dowolnego utworu, który podlega ochronie prawa autorskiego - na przykład tekstu, obrazu, dźwięku czy wideo. Licencje CC nie są natomiast przeznaczone do licencjonowania oprogramowania, CC do tego celu poleca licencje oferowane przez Free Software Foundation lub Open Source Initiative. Oprócz ogólnej wersji można wybrać licencję dostosowaną do prawodawstwa jednego z 25 państw (w tym Polski).
[edytuj] Rodzaje licencji
Istnieją cztery warunki udzielenia licencji:
- Uznanie Autorstwa (ang. Attribution (BY))
- zezwala się na kopiowanie, dystrybucję, wyświetlanie i użytkowanie dzieła i wszelkich jego pochodnych pod warunkiem umieszczenia informacji o twórcy.
- Użycie Niekomercyjne (ang. Noncommercial (NC))
- zezwala się na kopiowanie, dystrybucję, wyświetlanie i użytkowanie dzieła i wszelkich jego pochodnych tylko w celach niekomercyjnych.
- Bez Utworów Zależnych (ang. No Derivative Works (ND))
- zezwala się na kopiowanie, dystrybucję, wyświetlanie tylko dokładnych (dosłownych) kopii dzieła, niedozwolone jest jego zmienianie i tworzenie na jego bazie pochodnych.
- Na Tych Samych Warunkach (ang. Share Alike (SA))
- zezwala się na kopiowanie, dystrybucję, wyświetlanie i użytkowanie pochodnych dzieła, pod warunkiem że będą one opublikowane na takiej samej licencji.
Na wersję 2.0 licencji Creative Commons składa się sześć różnych licencji:
- Uznanie Autorstwa
- Uznanie Autorstwa - Użycie Niekomercyjne
- Uznanie Autorstwa - Użycie Niekomercyjne - Na Tych Samych Warunkach
- Uznanie Autorstwa - Użycie Niekomercyjne - Bez Utworów Zależnych
- Uznanie Autorstwa - Na Tych Samych Warunkach
- Uznanie Autorstwa - Bez Utworów Zależnych
[edytuj] Warunki używania
Każde dzieło oparte o licencję Creative Commons musi przytaczać pełny tekst licencji lub URI tego tekstu oraz informacje takie jak tytuł, nazwisko autora. Pozostałe warunki są zależne od wybranego wariantu licencji.
[edytuj] Wersje
Do tej pory licencje Creative Commons ukazały się w trzech wersjach: 1.0, 2.0 i 2.5. Wszystkie są dostępne w języku polskim.
[edytuj] Zgodność z innymi licencjami
Licencja BY (jedynie z tym warunkiem) jest zgodna m.in z licencjami BSD i GNU FDL (czyli może być wykorzystana w tak licencjonowanych dziełach), natomiast każda licencja zawierająca warunek No Derivative lub Noncommercial nie jest zgodna z żadną z nich.
Wariant Share Alike nie jest kompatybilny z GNU FDL co oznacza, że np. na Wikipedii nie można korzystać z tekstów na takiej licencji i odwrotnie.
[edytuj] Wykorzystanie
Serwisy związane z Wikipedią oprócz GNU FDL wykorzystują też często licencje Creative Commons. Przykładem może być serwis Wikitravel używający wersji cc-1.0-by-sa (ktora jest odpowiednikiem GNU FDL).
W chwili obecnej na licencji Creative Commons znajduje się kilkadziesiąt milionów pozycji dostępnych na stronach WWW. Najpopularniejsze licencje to używana w przypadku 37% utworów licencja BY-NC-SA oraz BY-NC-ND (18% licencjonowanych utworów). W sumie 2/3 licencji zezwala jedynie na użycie niekomercyjne, a 1/3 nie zezwala na tworzenie utworów zależnych.
[edytuj] Zalety
W stosunku do GNU FDL zaletą jest niewątpliwie brak obciążeń przy drukowaniu - teksty na licencjach Creative Commons nie muszą podawać pełnego tekstu licencji. Wystarczy w zastępstwie podać link do treści licencji.
[edytuj] Krytyka licencji Creative Commons
Niektórzy członkowie środowiska wolnego oprogramowania krytykują Creative Commons za brak wyraźnie wytyczonych wartości lub warunków, które winny spełniać wszystkie licencje. W szczególności obiektem krytyki są licencje, które zastrzegają prawa, które zdaniem tych krytyków nie mogą podlegać zastrzeżeniu ze względów etycznych bądź moralnych. Krytycy wskazują również na brak zgodności licencji Creative Commons z licencjami wolnego oprogramowania.
Według środowiska Debiana licencje te nie spełniają Wytycznych Debiana dotyczących Wolnego Oprogramowania [1]. Free Software Foundation uważa licencje za nieprecyzyjne i zaleca zamiast nich Free Art License. [2]