Droga startowa
Z Wikipedii
Droga startowa (ang. runway), jest to zasadnicza część pola wzlotów lotniska o sztucznej utwardzonej nawierzchni (betonowej, asfaltowo-betonowej), lub, na mniejszych lotniskach, naturalnej (trawiastej, żwirowej), przeznaczona do startów i lądowań samolotów (rzadziej śmigłowców). Długość drogi startowej stanowi o klasie lotniska. Pasy startowe posiadają często system ILS pomagający pilotowi wylądować w trudnych warunkach widoczności.
[edytuj] Układ, nazewnictwo i wymiary
Drogi startowe są zazwyczaj ponumerowane zgodnie ze swoim azymutem magnetycznym, zaokrąglonym do najbliższej dziesiątki stopni, podzielonym przez dziesięć. Każda z cyfr jest wymawiana osobno gwoli jasności w rozmowach przez radio w języku angielskim. Na przykład, Runway Three Six (droga startowa 36) wskazuje azymut 360 stopni (t.j., północ magnetyczną), a Runway Niner (droga startowa 9) jest nazwą dla drogi startowej ukierunkowanej ku azymucie 94 stopni, a Runway One Seven (droga startowa 17) odpowiada drodze startowej ukierunkowanej ku azymucie 168 stopni. Każda droga startowa może być użyta w obydwu kierunkach, wobec czego nosi dwie nazwy. Runway One Zero (droga startowa 10) przeistacza się w Runway Two Eight (droga startowa 28), kiedy zostaje użyta w odwrotnym kierunku.
Jeśli istnieją dwie lub trzy drogi startowe wskazujące ten sam kierunek (równoległe drogi startowe), każda z nich ma nazwę która zawiera człon "Left" (lewa), "Right" (prawa) lub "Center" (środkowa) - na przykład, Runway One Five Left (15L), Runway One Five Center (15C), i Runway One Five Right (15R). Runway Two Left (2L) przemienia się w Runway Two Zero Right (20R), kiedy ta droga startowa pozostaje użyta w odwrotnym kierunku.
W dużych portach lotniczych, które posiadają więcej niż trzy równoległe drogi startowe (na przykład, Los Angeles International Airport w Los Angeles lub Hartsfield International Airport w Atlancie), nazwy poniektórych dróg startowych są przemieszczone o 10 stopni, żeby uniknąć niepewności w nazewnictwie które powstałaby w przypadku zaistnienia więcej niż trzech równoległych dróg startowych. W Los Angeles, ten system wykazuje się drogami startowymi nazwanymi następująco: Runway Six Left (6L), Runway Six Right (6R), Runway Seven Left (7L) i Runway Seven Right (7R), pomimo tego, że wszystkie cztery drogi startowe są absolutnie równoległe do siebie (wskazując azymut ok. 69 stopni).
Jest wskazanym dla samolotów żeby wzlatywały i lądowały pod wiatr. Wobec tego, większe porty lotnicze zazwyczaj posiadają dwie (lub więcej) drogi startowe, żeby można było wybrać drogę startową najbardziej to umożliwiającą. Porty lotnicze posiadające jedyną drogę startową są najczęściej zbudowane tak że droga startowa jest ułożona zgodnie z przeważającym kierunkiem wiatru.
Wymiary dróg startowych sięgają od 240 m (800 stóp) długości i 8 m (25 stóp) szerokości na mniejszych lotniskach dla awionetek do 4800 m (16 000 stóp) długości i 80 m (250 stóp) szerokości w wielkich międzynarodowych portach lotniczych zbudowanych do obsługi dużych odrzutowych samolotów pasażerskich. Wymiary są podawane w stopach w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie i w metrach wszędzie indziej.
