Dobra publiczne
Z Wikipedii
Dobra publiczne to dobra, które mogą być konsumowane jednocześnie przez wielu konsumentów, bez uszczerbku dla żadnego z nich.
W szerszej definicji dobra publiczne obejmują także tzw. dobra klubowe i wspólne zasoby. W węższej definicji dobra publicznie nie obejmują dóbr klubowych i społecznych i określa się je niekiedy 'czystymi dobrami publicznymi'.
Przykładem dóbr publicznych mogą być np.: obrona narodowa, twórczość naukowa, program komputerowy.
Specyficznym rodzajem dobra publicznego są dobra społeczne. Są to dobra publiczne, które mogłyby być dobrami prywatnymi, ale z różnych powodów (zwykle na skutek prowadzonej przez władze publiczne polityki społecznej) są dostępne dla każdego obywatela i finansowane z funduszy publicznych (np.: w Polsce oświata, opieka zdrowotna).
Pojęciem przeciwnym do dóbr publicznych są dobra prywatne. Dobrem prywatnym jest np. chleb, samochód, są to dobra, których konsumpcja dostępna jest tylko dla osób posiadających własne środki finansowe na ich zakup.
Klasyczny podział dóbr | Możliwość wyłączenia z konsumpcji | ||
TAK | NIE | ||
Konkurencyjność w konsumpcji | TAK |
dobra prywatne: żywność, | wspólne zasoby: środowisko
naturalne |
NIE |
dobra klubowe: szkoły prywatne, | dobra publiczne: obrona
narodowa, policja, straż pożarna |