Brachyterapia

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Brachyterapia nazywana też terapią kontaktową jest jedną z technik leczenia w radioterapii. Metoda ta polega na bezpośrednim napromienianiu komórek nowotworowych przez umieszczenie źródła promieniowania w guzie lub jego sąsiedztwie.

Główną przewagą brachyterapii nad teleterapią jest jej precyzja - dzięki umieszczeniu źródła promieniotwórczego bezpośrednio w okolicy guza (lub nawet w jego wnętrzu) możliwa jest tzw. konformalizacja terapii, tzn. zwiększenie dawki, która trafia w zmianę, przy jednoczesnym zmniejszeniu narażenia zdrowych organów na radiację. Ma to szczególnie wielkie znaczenie przy leczeniu nowotworów w okolicy takich narządów wysoce wrażliwych na promieniowanie jonizujące jak np. płuca. Do wad brachyterapii zaliczamy skoplikowany proces planowania leczenia (wymaga użycia zaawansowanych technik komputerowych), wysokie dawki promieniowania (dotyczy gł. metody HDR - może to być niebezpieczne np. przy przesunięciu się aplikatora - por. dalej) oraz niemożność dotarcia aplikatora w niektóre rejony ciała (np. wewnątrz czaszki).

Źródło promieniotwórcze w brachyterapii jest najczęściej umieszczane w tzw. aplikatorze (ang. catherer), czyli plastikowej rurce, która wprowadzana jest w bezpośrednią okolicę guza (może być ona nawet przebijana na wylot przez ciało, jak ma to miejsce np. w leczeniu nowotworów piersi) i wewnątrz której umieszczane jest źrodło promieniotwórcze. Cała procedura załadunku, w celu zmniejszenia narażenia personelu na promieniowanie, odbywa się automatycznie, po opuszczeniu przez personel tzw. bunkra, czyli pomieszczenia, w którym odbywa się sesja radioterapii.

Do rzadziej stosowanych metod brachyterapii zaliczamy umieszczanie w ciele źródeł stałych, np. kulek lub igieł wykonanych z radioaktywnego izotopu jodu o krótkim okresie półtrwania. Źródło takie jest umieszczane w ciele pacjenta na stałe i uszkadza komórki nowotworowe, po czym stopniowo traci na aktywności.

[edytuj] Odmiany brachyterapii

brachyterapia wewnątrztkankowa: umieszczenie źródła promieniowania w guzie,
brachyterapia wewnątrzjamowa: umieszczenie źródła promieniowania w bezpośrednim sąsiedztwie guza przy użyciu naturalnych otworów w ciele (jama ustna, drogi rodne etc.)
brachyterapia powierzchniowa: umieszczenie źródła promieniotwórczego na skórze w celu wyleczenia zmian powierzchniowych.

[edytuj] Podział brachyterapii ze względu na czas i intensywność napromieniowywania

HDR (ang. High Dose Rate - wysoka dawka) - sesja napromieniowania trwa dość krótko (zazwyczaj kilka minut), lecz używane jest źródło o bardzo wysokiej aktywności promieniowania.
LDR (ang. Low Dose Rade - niska dawka) - zabieg jest długotrwały (najczęściej trwa około doby), lecz stosowane są źródła o znacznie niższej aktywności promieniotwórczej. Metoda ta stosowana jest głównie w nowotworach układu rozrodczego. Daje doskonałe efekty terapeutyczne, lecz powoduje znaczny dyskomfort - wymaga od pacjentki pozostania w niemal całkowitym bezruchu przez wiele godzin.
PDR (ang. Pulse Dose Rate - dawka pulsująca) - aplikator jest umieszczony w ciele pacjenta przez długi czas, lecz źródło promieniotwórcze jest na zmianę wpuszczane do niego i wyciągane z powrotem (cała procedura jest z góry programowana przez człowieka i realizowana przez komputer). Dawka stosowana w PDR ma wartość pośrednią pomiędzy tą stosowaną w HDR i LDR.