Bóstwa chtoniczne
Z Wikipedii
Bóstwa chtoniczne - typ bóstw tellurycznych. Są to bóstwa świata podziemnego - działające w głębi Ziemi i mieszkające w podziemiach. Zsyłają śmierć, ale i dają życie, są sprawcami płodności ziemi.
Kulty chtoniczne znane są w większości religii. Wiążą się ściśle z kultem Matki-Ziemi, z którego prawdopodobnie się rozwinęły. Ważnym punktem jest tu utożsamienie Ziemi z łonem kobiety: człowiek rodzi się z łona matki-kobiety, aby po śmierci wrócić do łona Matki-Ziemi (śmierć widziana jako powrót do "domu"). Podkreśla to nierozerwalny związek narodzin i śmierci, który człowiek uświadomił sobie prawdopodobnie wraz z odkryciem rolnictwa i dostrzeżeniem analogii pomiędzy życiem ludzkim a życiem rośliny - kruchym, lecz nieustannie odradzającym się z łona ziemi.
Wobec tego nie dziwi powiązanie bogiń chtonicznych zarówno z wegetacją, jak i ze śmiercią. Typowym przykładem bóstw chtonicznych są:
- grecka Demeter i Persefona (Kora) (a także Hades)
- etruski Voltumna (Veltha)
- rzymska Ceres i Proserpina (a także Pluton)
- staroceltyckie matrony - symbole płodności, urodzaju, związane także ze śmiercią i światem zmarłych
Czasem do bóstw chtonicznych zalicza się także bóstwa wulkanów i ognia podziemnego.
Zobacz też: bóstwa uraniczne, mitologia, przegląd zagadnień z zakresu religii.