Zarava

Ji Wîkîpediya

Zarave, devok an jî diyalekt ji şaxên zimên re tê gotin. Heger zimanê herêmî di nava tevahiya zimên de xwedî taybetiyeke berbiçav be, ew zarave yan diyalekt e.

Bo mînak di Kurdî de bi navê Kurmancî, Dimilî (Kirmanckî, Zazakî, Kirdî, Ginî), Soranî, Goranî zarave hene. Hemî ziman xwedî zarave bûne/ne. Mixabin hin caran tevlîhevî di nîşankirina zaraveyan de derdikevin. Divê mirov cudatiya di navbera zimanê kolanê (zimanê argo), zimanê tevlîhev, zimanê standart û zaraveyan baş têbigihêje.

Hin Kurd jî gorî daxwaz û hestên xwe zimanê Kurdî şîrove dikin, zaraveyan kêm û zêde dikin. Pirraniya van kesan hîç agahdarî ji zimanzaniyê nîne. Welatan gorî berjewendiyên xwe zimanê xwe yî standart bipêşxistine. Hinekan yek zarave bingeh girtine û kirine zimanê standart. Hinekan ji hemî dewlemendiyên zaraveyan zimaneke serdest ê nû afirandine, Hineka wekî Tirkan rûniştine li ser maseyê ji xwe re ziman çêkirine, peyv afirandîne. Mixabin Kurd hêj jî xwedî nêrîneke yekgirtî nînin û ev derengmayîna Kurdan dibe sedem ku, kes, kom an hêzên nexêrxwaz li ser zimanê Kurdî kiryarên kirêt lidarbixin.

Îro zimanê navneteweyî bûye Îngîlîzkî. Di paşerojê de wê hemî mirov kêm bi du zimanan biaxivin.