ყვარყვარე IV ჯაყელი
ვიკიპედიიდან
ყვარყვარე IV ჯაყელი (― † 1581), სამცხე-საათაბაგოს ათაბაგი 1574-1581, ქაიხოსრო II-ის ძე. ათაბაგი გახდა მამის გარდაცვალების შემდეგ, როცა ქვეყნის სამხრეთ თემებს თურქები არბევდნენ, სამთავროში კი შინაფეოდალური ორმი მძვინვარებდა. მესხ ფეოდალთა ერთმა ნაწილმა 1576 შეთქმულება მოაწყო ათაბაგთა ხელისუფლების წინააღმდეგ. ყვარყვარე IV-ს ენერგიულად ეხმარებოდა დედა - დედისიმედი; სამთავროში მშვიდობის ჩამოგდება სულ უფრო ძნელდებოდა. ასეთ ვითარებაში, 1578, დაიწყო ირან-ოსმალეთის ომი. ათაბაგის სახლი მებრძოლი მხარეებისადმი დამოკიდებულების გამომჟღავნებას არ ჩქარობდა, როცა ჩილდირის ველზე აშკარა თურქთა გამარჯვება, ყვარყვარე IV-ის ძმა მანუჩარი 6 ათასი მხედრით სარდალ ლალა-ფაშას ეახლა და ვასალობა-მოხარკეობა აღუთქვა. ახალციხეში შესულ თურქებს ყვარყვარე IV ათაბაგმა მორჩილება გამოუცხადა. 1578 შემოდგომაზე, როცა ოსმალთა ლაშქარი შირვან-აზერბაიჯანიდან მობრუნდა და სამცხეზე გადმოიარა,ლალა-ფაშამ ყვარყვარე IV ათაბაგი და მისი ძმა მანუჩარი სტამბოლს გააგზავნა. ახლა ოსმალეთი საათაბაგოს მოხარკეობას აღარ სჯერდებოდა, გადაწყვიტა იქ ოსმალური მიწისმფლობელობა შემოეღო და მხარე სანჯაყებად დაეყო. 1579 ოსმალებმა საათაბაგოს ტერიტორიაზე ჩილდირის საფაშო შექმნეს. სტომბოლს მყოფ ყვარყვარე IV-ს თავისი საბატონო "უწყალობეს" და ქრისტიანას გამოუშვეს, მანუჩარი კი გაამაჰმადიანეს და ჩილდირის ფაშობა უბოძეს. ამ ღონისძიებით ბოლო ეღებოდა სამთავროს სუვერენიტეტს.