რუსთავი (ქალაქი)
ვიკიპედიიდან
რუსთავი — რესპუბლიკური დაქვემდებარების ქალაქი, ქვემო ქართლის მხარის ადმინისტრაციული ცენტრი. მდებარეობს ქვემო ქართლის ვაკეზე, მდინარე მტკვრის ნაპირას. ქალაქის საკრებულოსადმი დაქვემდებარებული ტერიტორია 60 კვ. კმ-ს შეადგენს, მოსახლეობა 138 ათასი.
სექციების სია |
[რედაქტირება] ისტორია
ქალაქი რუსთავი საქართველოს ერთ-ერთი ახალი და ამავე დროს უძველესი ქალაქია. იგი წერილობით წყაროებში სხვადასხვა პერიოდში სხვადასხვა სახელწოდებით მოიხსენება: ბოსტან-ქალაქი, რუსთავი, ნაგები. ისტორიული წყაროს მიხედვით რუსთავი ანტიკური პერიოდის ქალაქია, რომელმაც აყვავებას ადრეფეოდალურ ხანაში მიაღწია. იგი საეპისკოპოსო ცენტრი იყო. რუსთავი, როგორც ქალაქი, განადგურდა 1256 წელს მონღოლების შემოსევის შედეგად. XX ს. ორმოციან წლებამდე ოდესღაც აყვავებულ ქალაქისაგან მხოლოდ ქალაქის ციხის ნანგრევებმა მოაღწია. 1944 წ. ისტორიული ნაქალაქარის ტერიტორიაზე დაიწყო მეტალურგიული გიგანტის მშენებლობა. თითქმის მიშინვე საფუძველი ჩაეყარა თანამედროვე ქალაქის მშენებლობას. 1948 წ. 19 იანვარს რუსთავმა ქალაქის სტატუსი მიიღო.
[რედაქტირება] ქალაქის მმართველობა
ქალაქის წარმომადგენლობითი ორგანოა ქალაქის საკრებულო (თავმჯდომარე - მამუკა ჩიქოვანი), ხოლო აღმასრულებელო ორგანო - მერია (ქალაქის მერი - დავით ნადაშვილი).
[რედაქტირება] ეკონომიკა
რუსთავი საბჭოთა პერიოდში საქართველოს ერთ-ერთი უდიდესი ინდუსტრიული ცენტრი იყო: აქ ფუნქციონირებდა 90-მდე დიდი და საშუალო საწარმო, მათ შორის: მეტალურგიული კომბინატი, აზოტის, ქიმბოჭკოს, ცემენტის, ამწემშენებელი ქარხნები, ს.ს. ლითონკონსტრუქცია და სხვა. საბჭოთა კავშირის დაშლის შემდეგ ძველი ეკონომიკური კავშირების მოშლის შედეგად მრავალი საწარმო გაკოტრების პირას დადგა. 2004-06 წლებში განხორციელდა სახელმწიფო ქონების ფართომასშტაბიანი პრივატიზაცია, რომელშიც ნაწილობრივ რუსთავის საწარმოებიც მოექცა.
[რედაქტირება] სოციალური მდგომარეობა
ხანგრძლივი ეკონომიკური კრიზისისა და უკიდურესად მაღალი უმუშევრობის დონის გამო ამჟამად რუსთავში მძიმე სოციალური და კრიმინალური მდგომარეობაა. გაჩერებული მსხვილი საწარმოებიდან გამოთავისუფლებული მუშა-ხელი სხვა სფეროებში დასაქმებას ვერ ახერხებს, რამაც ქალაქიდან კვალიფიცირებული მუშახელის მასიური მიგრაცია განაპირობა. დარჩენილი მოსახლეობის მნიშვნელოვანი ნაწილი ჩრდილოვანი ეკონომიკის (დაუბეგრავი/აღურიცხავი მცირე სამეწარმეო საქმიანობა) ხარჯზე ცხოვრობს.
[რედაქტირება] კულტურა
ქალაქში 32 სახელმწიფო და 10 არასახელმწიფო ზოგადსაგანმანათლებლო სკოლაა, 5 საშუალო პროფესიული სასწავლებელი, 3 უმაღლესი სასწავლებელი. აქ ფუნქციონირებს 13 ბიბლიოთეკა, 1 თეატრი (რუსთავის თეატრი), 1 მუზეუმი (მხარეთმცოდნეობის), ფოლკლორული ანსამბლები, მათ შორის ანსამბლი “რუსთავი”. ქალაქში რეგულარულად ტარდება საერთაშორისო თეატრალური ფესტივალი “ოქროს ნიღაბი”, იმართება სახალხო ზეიმი “რუსთავქალაქობა”. რუსთავიდან მაუწყებლობს ქვემო ქართლის ტელერადიო კომპანია, გამოდის რამდენიმე გაზეთი.
| ქვემო ქართლის მხარე | |
| რუსთავი | ბოლნისის რაიონი | გარდაბნის რაიონი | დმანისის რაიონი | თეთრი წყაროს რაიონი | მარნეულის რაიონი | წალკის რაიონი | |
