მთა
ვიკიპედიიდან
მთა - დედამიწის ამაღლებული ადგილი, რომელიც თავისი სიმაღლით თვალსაჩინოდ აღემატება მიდამოს; მთიანე მხარე; ქვეყნის მთიანი ნაწილი. მას ახასიათებს დიდი განსხვავება სიმაღლეში. მთის რელიეფი ფორმირდება ტექტონიკური მოძრაობებით გამოწვეული დედამიწის ქერქის რთული დეფორმაციების შედეგად. მთა შედგება მწვერვალის (მთის ყველაზე მაღალი ნაწილი, მისი ზემოთ აზიდული წვერი), ძირისა და კალთებისაგან. მთები იყოფიან მაღალ, საშუალო და დაბალ მთებად, მაგრამ ეს მაჩვენებელი ვარირებს გეოგრაფიული განედისა და კლიმატის მიხედვით. მაღალ მთებს, ძველი და ახალი გამყინვარების, ინტენსიური ფიზიკური გამოშრობის გამო აქვთ დაკბილული მწვერვალები და შიშველი და ციცაბო ფერდობები, ხოლო საშუალო და დაბალ მთებს - მომრგვალებული მწვერვალები. განასხვავებებნ მთებს ალპური, მაღალმთიანი, საშუალომთიანი და დაბალმთიანი რელიეფით, ფლორით და ფაუნით. ზოგიერთი მთა ისეთი მაღალია, რომ სიცივის გამო მის კალთებზე არ იზრდება არც მცენარეულობა და არც ცხოველები ბინადრობენ.
საქართველოს უმაღლესი მწვერვალები
მწვერვალი | სიმაღლე (მ) | სად მდებარეობს | |
1 | შხარა | 5068 | კავკასიონი |
2 | ჯანღა | 5058 | კავკასიონი |
3 | მყინვარწვერი | 5047 | ხოხის ქედი |
4 | გისტოლა | 4859 | კავკასიონი |
5 | თეთნულდი | 4851 | კავკასიონი |
6 | ჯიმარა | 4780 | ხოხის ქედი |
7 | უშბა | 4700 | კავკასიონი |
8 | ტებულოსმთა | 4493 | კავკასიონი |
9 | ჭანჭახი | 4461 | კავკასიონი |
10 | ბაბისმთა | 4454 | კავკასიონი |
იხილეთ აგრეთვე
- საქართველოს მწვერვალები
- ევროპის მწვერვალები
- აზიის მწვერვალები
- აფრიკის მწვერვალები
- სამხრეთ ამერიკის მწვერვალები
- ჩრდილოეთ ამერიკის მწვერვალები