Le Agnosticismo

De Wikipedia, le encyclopedia libere

Le agnosticismo es le position de creder se que le cognoscentia del existentia o non existentia de Deo es impossibile. Illo es alicun vices comprendite como un medie termo inter theismo e atheismo. Comprendite in iste modo, agnosticismo es skepticismo super tote le cosas theologic. Le agnostico affirma que le human cognoscentia es limitate al mundo natural, que le mente es incapabile de cognoscer circa del supernatural. Comprendite in iste modo, un agnostico pote etiam esser un theista o un atheista. Le prime es appelate un "fideista", i.e. qui crede in Deo purmente on fide. Le secunde es de tempore a tempore accusate per theistas de haber fide in le non-existentia de Deo, sed le accusation es absurd e le expression simplemente non incontra rationes. Le termo "agnostic" esseva create per T. H. Huxley (1825-1895), qui tomava le suggestion de David Hume e Immanuel Kant. Huxley diceva que ille inventava le termo pro describer lo que ille considerava haber tornate le unic inter su collegas pensatores:

"Illes esseva bastante certe de que illes habeva acquirite alicun "gnosis" - habeva plus o minus solvite con successo le problema del existentia; enquanto {?} io esseva bastante certe de que io non lo habeva solvite, e habeva un belle e forte conviction de que le problema esseva insolubile."

Le parola "agnostic" veni al mente, ille dice, proque le termo esseva "suggestivemente antithetic al termo 'gnostic' del historia del religion, que professava cognoscer tanto plus del exacte cosas del que io esseva ignorante..." Huxley pareva haber intentionate que le termo significava que metaphysica es, plus o minus, equivocate. In summa, ille pare haber concordate con le conclusion de Hume al final de Un Investigation Concernente Human Comprehension:

"Quando nos curre al bibliothecas, persuadite de iste principios, que procedimento debe nos adoptar? Se nos toma in nostre manos qualcunque volume; de divinitate o schola metaphysic; per instance, deixa nos preguntar: Esque illo contine qualcunque rationamento abstracte concernente quantitates o numeros? Non. Esque illo contine qualcunque rationamento experimental concernente materia de facto e existentia? Non. Committe lo al foco: proque illo no pote continer ulle, sed sophismas e illusiones."

Le obra de Kant, Critica del Rationamento Pur resolvite alicun del principal subjectos epistemologic levantate per Hume, sed ab le expensas de rejectar le possibilitate de cognoscer qualcunque cosa alem {?} de apparentias de phenomenos. Nos non pote cognoscer Deo, sed le idea de Deo es un necessitate practic, accordante con Kant.