Smederevski sandžak

Izvor: Wikipedija

Beogradski pašaluk je domaći kolokvijalni naziv za upravnu jedinicu Otomanskog Carstva u kojoj je izbio Prvi srpski ustanak, a čiji je javni naziv zapravo bio Smederevski sandžak. Među Turcima Osmanlijama Smederevski sandžak je također bio poznat i kao oblast Morava. Na osnovu današnjih procjena Smederevski sandžak je u trenutku izbijanja Prvog srpskog ustanka imao oko 400.000 stanovnika, od kojih su oko 40-50.000 bili muslimani (najvećim dijelom srpskog jezika). Zabuna u vezi zvaničnog naziva Smederevskog sandžaka je jedan od velikih propusta srpskog povjesništva, a povijesno netočan naziv Beogradski pašaluk je kasnije našao put i do stranih povjesničara.

Smederevski sandžak osnovan je neposredno nakon pada Srpske despotovine (1459. godine). Nakon otomanskog osvajanja Beograda (1521. godine) uprava Smederevskog sandžaka je premještena u Beogradsku tvrđavu. Do 1541. godine Smederevski sandžak je bio u sastavu Rumelijskog, a od tada do kraja 17. stoljeća Budimskog beglerbegluka (poznatog i kao ejalet). Krajem 18. stoljeća Smederevski sandžak se delio u 12 nahija, koje će ostati do izbijanja Prvog srpskog ustanka: beogradsku, smederevsku, požarevačku, ćuprijsku, jagodinsku, kragujevačku, užičku, valjevsku, šabačku, rudničku, sokosku i boravičku.