همام تبریزی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

محمد پسر فریدون همام تبریزی شاعر‌ سده هشتم هجری در ایران است. او در غزل از خود توانائی بسیار نشان داده. همام شدیدا دوستدار سعدی شیرازی بوده و با او مکاتبه داشته و بنا بر برخی یادداشت ها، هنگامی که سعدی به آذربایجان سفر کرده، با همام نیز دیدار داشته. شماری از غزلیات او بر مبنای غزل هائی از سعدی، بر همان وزن و قافیه و ردیف ساخته شده اند.

[ویرایش] همام و زبان آذری

همام تبریزی به زبان بومی آنزمان تبریز و آذربایجان یعنی زبان ایرانی آذری نیز اشعار و ابیاتی دارد از جمله:

ملمعي از «همام تبريزي» (714-636 ق.) به فارسي و آذري:

بديذم چشم مستت رفتم اژ دست // كوام و آذر دلي كويا بتي مست // دل‌ام خود رفت و مي‌دانم كه روژي // به مهرت هم بشي خوش كيانم اژ دست // به آب زندگي اي خوش عبارت // لوانت لاود جمن ديل و كيان بست // دمي بر عاشق خود مهربان شو // كزي سر مهرورزي كست و ني كست // به عشق‌ات گر همام از جان برآيذ // مواژش كان بوان بمرت وارست // كرم خا و ابري بشم بويني // به بويت خته بام ژاهنام سرمست (فقيه، ص 196؛ انصاف‌پور، ص 2-71).

غزلي از «همام تبريزي» با اين مطلع: «خيالي بود و خوابي وصل ياران // شب مهتاب و فصل نوبهاران» كه بيت آخرمقطع آن به زبان آذري است: «وهار و ول و ديم يار خوش بي // اوي ياران مه ول بامه وهاران» (كارنگ، ص 13).