شتابدهنده ذره‌ای
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
شتابدهنده، دستگاهی است که در آن ذرّات باردار (مانند: ذرات بنیادی، هسته اتم‌ها یا اتم‌های یونیزه شده، مولکولها یا قسمت‌های مولکول به وسیله میدان‌های الکتریکی یا مغناطیسی تا سرعت‌های بسیار زیادی شتاب‌داده می‌شوند. به طوری که سرعت بسیاری از آنها، حتی تا نزدیکی‌های سرعت نور می‌رسد. انرژی جنبشی ذره در این حالت به این ترتیب، به اندازه چندین برابر انرژی در حال سکون آن می‌باشد (رجوع شود به E=mc²).
از شتاب‌دهنده‌ها در زمینه‌های مختلفی از فیزیک، از جمله در اندازه‌گیریهای متعددی در فیزیک هسته‌ای استفاده می‌شود: یعنی از طریق شلیک ذرّات، توسط شتابدهنده به سوی جسم در حال تحقیق (Target) و پراکند‌شدن آنها و اندازه‌گیری، توسط یک دوربین یا به طور بهتر ردیاب (Detector).
در حال حاضر، بزرگترین شتابدهنده در جهان در سرن در حال ساخت است. شتاب‌دهنده‌ها اصولا به دو دسته خطی و دایره‌ای تقسیم می‌شوند. مشهورترین و ساده‌ترین شتابدهنده خطی، شتابدهنده واندگراف است و شتاب‌دهنده‌های دایره‌ای، عبارت هستند از: بتاترون، سیکلوترون، میکروتون و سینکروترون.
[ویرایش] منابع
- Wikipedia-Autoren, "Teilchenbeschleuniger," Wikipedia, Die freie Enzyklopädie, http://de.wikipedia.org/wiki/Teilchenbeschleuniger (بازبینی 6 اوت ۲۰۰۶).
- Wikipedia contributors, "Particle accelerator," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/wiki/Particle_accelerator (بازبینی 6 اوت ۲۰۰۶).
