سوهانک

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

سوهانَک دهکده و همچنین محله‌ای است در شمال شرقی تهران که از جنوب به جاده مینی‌سیتی-لشکرگ و از شمال به دامنه جنوبی البرز و از سوی غرب به گردنه قوچک منتهی می‌شود. دهکده سوهانک ۱۷۸۵ متر از سطح دریا ارتفاع دارد و با گسترش شهر تهران اکنون جزئی از این شهر و محله‌ای از بخش شمیرانات تهران به شمار می‌آید.

سوهانک در ده کیلومتری شرق امامزاده صالح تجریش و یک کیلومتری شمال جاده لشکرک است. آب سوهانک از چهار رشته قنات تأمین می‌شود و محصولش غلات و میوه بویژه زردآلو است.

[ویرایش] سوهانک قدیم

کشتزارها و باغ‌هایی قدیمی که جزء سوهانک بودند عبارت‌اند از: جهان‌بخش، بند تله‌هرز، بیدستان،باغ سردار،باغ فولادی، تل گرگ، تنگ انجوره، تنگ فاطمی،باغ حمزه، چال استلک، سوت‌بیشه، شاه‌پسند، شنکزار، کوچک‌دره و یوردکریم. شمار ساکنان سوهانک در سال ۱۳۴۲ خورشیدی ۴۰۸ تن مرد و ۲۹۳ تن زن بوده است. در همان سال سوهانک دارای مسجد و تکیه و گرمابه بوده و دبستانی به نام ارمغان سوهانک (دبستان فولادی) با ۱۳۹ دانش‌آموز داشته است. دو اصله چنار قطور درون مسجد سوهانک است. این چنار از چنار امامزاده صالح تجریش بزرگ‌تر است و عمر هردو اصله را در اواخر سده بیستم میلادی بین ۴۰۰ تا هزار سال حدس زده بودند. من جمله اماکن قدیمی سوهانک قبرستان سوهانک است که در خیابان شهید ازگلی قرار داردو برطبق باور مردم امامزاده‌ای در قسمت جنوبی آن است که چون مدرک معتبری از آن در دست نیست مقبره یا یادبودی در آن محل موجود نیست.فقط برای یافتن آن محل می‌توان گفت که در قسمت جنوب غربی بالای آرامگاه حاج حسین سوهانی بزرگ خاندان میرزاخانی،قرار گرفته.

[ویرایش] سوهانک در تاریخ

رضاقلی‌خان هدایت در کتاب روضة‌الصفای ناصری ج 9 ص 291 از عیش و شکار فتحعلی‌شاه قاجار در سوهانک می‌نویسد. محل اقامت خازن‌الدوله یکی از زنان فتحعلی‌شاه نیز در دهکده سوهانک بوده است. از رویدادهای تاریخی سوهانک اینست که ناصرالدین‌شاه دستخط برکناری میرزا آقاخان نوری، صدراعظم وقت را هنگام اقامت خود در سوهانک صادر کرد.

[ویرایش] سوهانک امروز

در سوهانک باغ بزرگی بود که در قسمت شرقی روستا قرار داشت و به نام بنانیه معروف بود. این باغ اختصاص به خانواده زرتشتی داشت که آثار قبر بزرگ خاندان آن تا قبل از قطع درختان در میان باغ باقی بود. بعد از انقلاب با تهدید عده‌ای باغ از خانواده مذبور گرفته شد و قبرها به تهدید همان اطراف خالی شد و مردگان به جای دیگری برده شد. اما مهم و جالب استخر بزرگ ۴۰۰۰ متر معکبی این باغ بود که به راحتی پر شد. این استخر بزرگ مربوط به ۵۰ سال پیش بود که دیواره ۳۰ متری سنگچین آن بی نظیر بود و از دهانه خروجی آب آن یک کامیون ۱۰ چرخ توان وارد شدن به کف استخر را داشت که از میانه پاییز تا پایان بهار آب تابستان روستا و این باغ را فراهم می‌‌کرد. از بزرگ‌ترین جنایت‌های زیست محیطی در این محل تخریب باغ بزرگی به نام سردار و کوروس بود که در اولی برج‌های سه آتی شهر ساخته شد و در باغ کوروس که بیش از ۵۰ هکتار انواع درختان میوه و گندم بود مرکز فعلی اداری امام خمینی کمیته امداد پس از یک تخریب همه جانبه ساخته شده است.^{[نیاز به ذکر منبع]}

از نکات جالب سوهانک دست اندازی‌های گاه به گاه ستاد اجرایی فرمان امام و کمیته امداد در مصادره زمین‌های مالک دار مسلمان و اغلب خانواده‌های شهدای سوهانک است که هیچ قدرتی تا امروز مقابل آنها دوام نیاورده است.^{[نیاز به ذکر منبع]} در این روستا یک شورای ده ضعیف حضور دارد. از نکات جالب این روستا تکیه بزرگ و کم نظیر آن در شهر تهران است. تکیه سوهانک در سال‌های نخستین دهه ۴۰ ساخته شده و امروزه زیباترین طراحی و اجرا را در منطقه دارد. در ایام محرم از شب اول تا شب سیزدهم محرم در این تکیه سفره شام امام حسین پهن می‌‌باشد و برای مثال در روز عاشورای حسینی بیش از ۵۰۰۰ نفر در این حسینیه در نوبت‌های متعدد اطعام می‌‌شوند. از زیباترین خرده فرهنگ‌های اطراف تهران تعزیه روز عاشورای این تکیه و مراسم صبح تیره رو در سپیده دم روز عاشورا است.