آرمینیوس وامبری
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
آمینیوس وامبری خاورشناس صهیونیست مجارستانی و یک جهانگرد بود که در روزگار پادشاهی ناصرالدین شاه قاجار با پوشش درویشان از عثمانی و ایران دیدن کرد.
او در پوشش یک درویش دروغین مسلمان که به زبان عربی وترکی وحتی ترکمنی تسلط کامل داشت زیر پوشش حاجیانیکه از مکه میآمدند وارد تهران و از آنجا وارد شمال ایران نواحی ترکمن نشین و از آنجا وارد آسیای میانه که در آن روزگار حتی بخارای شریف هم زیر نظر کشور ایران بود شد.
[ویرایش] وامبری و پانترکیسم
اندیشه پان ترکیسم یعنی یکی کردن همه سرزمینهایی که ساکنان آن به یکی از زبانهایی که ریشه آنها به زبانهای آلتایی میرسد نخستین بار از سوی آرمینیوس وامبری در دهه ۱۸۶۰ ساخته و مطرح گشت. وامبری رایزن سلطان عثمانی شده بود ولی در نهان برای لرد پالمرستون و دفتر امور خارجه بریتانیا کار میکرد. ساختن و مطرح کردن این اندیشه از سوی وامبری و بریتانیا در اصل به منظور ایجاد یک کمربند از آلتائی زبانها در جنوب روسیه بود تا مانعی شود برای گسترش و رخنه روسها به مستعمرات انگلیس در هندوستان.
بعدها یهودیها و صهیونیستهای دیگری کار وامبری را ادامه دادند از آن جمله نویسنده یهودی فرانسوی بنام لئون کاهون که در کتاب خود Introduction al'Histoire de l'Asie, Turcs, et Mongols, de به شکلدهی و تبلیغ پان ترکیسم پرداخت.
پس از او به نویسنده یهودی انگلیسی برمیخوریم بنام آرتور ل. دیوید که در کتاب خود کوشید تا به ترکزبانها یک حس برتری نژادی و نژادپرستانه بدهد.
[ویرایش] منبع
برپایه دادههایی در: Pan-Turkism From Irredentism to Cooperation نوشته جیکوب ام. لانداؤ (JACOB M. LANDAU)