Zuhaitz

Wikipedia(e)tik

Zuhaitza landare bat da, sustraiak, enbor bat edo gehiago, adarrak eta hostoak dituena. Zurtoina da bereziki beste landareetatik bereizten duena, zuhaitzena zurezkoa da. Azalak, larruaren parekoa dena, infekzioen eta onddoen kontra babesten du, eta garatzerako behar dituen ura eta nutrienteak abarretara eta hostoetara garraiatzen ahalbideratzen dio. Zuhaitz talde txiki bati zuhaztia esaten zaio, zuhaitz populazio handi bati, berriz, basoa edo ohiana.

Zuhaitz baten sustraiak lurpean egoten dira eta ura eta nutrienteak zurgatzen dituzte inguruko lurretik. Lurgainean, enborrak altuera ematen die abarrei eta hostoei eguzki-argia lortzeko borrokan laguntzeko. Zuhaitz batzutan, abarrak zabaldu egiten dira asko hostoen alderik gehiena eguzkirantz jarri ahal izateko.

Bestalde, egon badaude zuhaitz batzuk hemen esandako organo guztiak ez dituztenak, hala nola: palmondo gehienek ez dute abarrik, Ipar Amerikako Saguaroak ez dauka hosto funtzionalik eta iratze-zuhaitzek ez dute zurezko azalik. Hala ere, haien forman eta neurrian oinarriturik, zuhaitzetzat hartzen dituzte zientzialariek.

Giro egokienetan, zuhaitz mota batzuk 100 m baino gehiagoko altuera har dezakete eta milaka urtez bizi.

Zuhaitz talde txiki bati, zurtoin txikiagoak edo bat baino gehiago dauzkatenei zuhaizka esaten zaio sarri, nahiz eta kategoria biren artean muga zehatzik ez egon.

Biotopo batzuk bertan bizi diren zuhaitzen arabera definitzen dira, esate baterako, Tropikoko ohiana eta taiga.

Sarritan, balio garrantzitsua izaten dute zuhaitzek mitologia eta erligioetan. Honen adibide batzuk dira, Yggdrasil mitología nordikoan, Gabonetako zuhaitza mitologia germanikotik hartua, Jakinduria-zuhaitza judaismo eta kristautasunean, eta Agitasunaren zuhaitza budismoan.