Καλιγούλας (ταινία)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια


Caligula
Σκηνοθέτης	Τίντο Μπρας
Σενάριο	Γκορ Βιντάλ
Παίζουν	Μάλκομ ΜακΝτάουελ Πήτερ Ο'Τούλ Τζών Γκίλγκουντ Έλεν Μίρεν Τερέζα Αν Σαβόι
Παραγωγός	Μπομπ Γκουτσιόνε Φράνκο Ροσσελίνι
Ημερομηνία κυκλοφορίας	14/08/1979 Ιταλία 01/02/1980 Η.Π.Α
Μουσική	Sergei Prokofiev Aram Khachaturyan Bruno Nicholai
Διάρκεια	156 λεπτά
Γλώσσα	Aγγλικά
Σελίδα IMDb

Ο Καλιγούλας είναι μια ταινία του 1979 σε σκηνοθεσία Τίντο Μπρας, με επιπλέον σκηνές γυρισμένες από τον Μπομπ Γκουτσιόνε και τον Τζιανκάρλο Λούι, σχετικά με τη ζωή του Ρωμαίου αυτοκράτορα Γάιου Καίσαρα Γερμανικού που έμεινε γνωστός στην ιστορία σαν Καλιγούλας.

[Επεξεργασία] Πληροφορίες

Το σενάριο έγραψε ο Γκορ Βιντάλ και η ταινία συγχρηματοδοτήθηκε απο το περιοδικό Penthouse. Το αρχικό σενάριο υπέστη πολλές αλλαγές αφού τόσο ο σκηνοθέτης Τίντο Μπρας οσο και ο πρωταγωνιστής Μάλκομ ΜακΝτάουελ έβρισκαν την απεικόνιση του κεντρικού ήρωα μη ικανοποιητική. Την παραγωγή έκαναν ο Μπομπ Γκουτσιόνε (ιδρυτής και εκδότης του περιοδικού Penthouse) και ο Φράνκο Ροσσελίνι (ανηψιός του Ρομπέρτο Ροσσελίνι). Η ταινία στοίχισε 17 εκατομμύρια δολάρια και απέφερε στα ταμεία 21 εκατομμύρια δολάρια. Πολλά χρόνια αργότερα γνώρισε μεγάλη επιτυχία στην αγορά του βίντεο. Η παραγώγη διαφημίστηκε με το ακόλουθο μοτό "Η πιό αμφιλεγόμενη ταινία στην ιστορία του κινηματογράφου. Μονό αυτή τολμάει να δείξει τη διαστροφή και παρακμή της αυτοκρατορικής Ρώμης...". Πρωταγωνιστεί ο Μάλκομ ΜακΝτάουελ και μια πλειάδα γνωστών ηθοποιών σε μια αναπαράσταση της ανόδου και της πτώσης του Ρωμαίου Αυτοκράτορα. Η ταινία επικεντρώνεται κυρίως στις διαβόητες σεξουαλικές συνήθειες του, οσο και των συγχρόνων του.

[Επεξεργασία] Διαφορετικές εκδοχές

Ο Καλιγούλας έχει προβληθεί σε πολλές διαφορετικές εκδόσεις, μεταξύ των οποίων:

Μια Ιταλική κόπια διάρκειας 150 λεπτών. Πρόκειται στην ουσία για μια συντομευμένη εκδοχή της Αμερικανικής κόπιας η οποία σύντομα εξαφανίστηκε από την αγορά, αν και σήμερα υπάρχουν μερικά παλιά VHS που θεωρούνται πλέον συλλεκτικά.
Μια μη λογοκριμένη κόπια διάρκειας 156 λεπτών διαθέσιμη σε Αμερική και Ευρώπη. Αυτή είναι και η πιο διαδεδομένη εκδοχή της ταινίας. Είχε παιχθεί για σύντομο χρονικό διάστημα στα Αμερικανικά σινεμά αποφέροντας μεγάλο κέρδος. Αυτή η έκδοση περιλαμβάνει πολλές σκηνές με σεξουαλικά ακραίο και βίαιο περιεχόμενο (όργια, αυνανισμό, πεολειχία, πρωκτικό έρωτα, αποκεφαλισμούς και τη βίαιη δολοφονία ενός βρέφους). Το περιεχόμενο είναι εξαιρετικά αμφιλεγόμενο και θα επέφερε σίγουρα το χαρακτηρισμό της ταινίας ως πορνογραφικής (η ταινία δεν υποβλήθηκε για χαρακτηρισμό καταλληλότητας τελικά). Η ίδια εκδοχή επανακυκλοφόρησε το 2001 στην Ολλανδία και το 2003 στη Γαλλία με ποιοτικά καλύτερη/ευκρινέστερη εικόνα.
Μια Αγγλική κόπια με διάρκεια 144 λεπτά. Εκτός απο την αφαίρεση 12 λεπτών ακραίου υλικού, έχουν αντικατασταθεί και κάποιες επιπλέον σκηνές με υλικό που είχε αρχικά γυρίσει ο Μπρας και ο Γκουτσιόνε και δεν είχε χρησιμοποιηθεί. Όπως και η Ιταλική κόπια δεν κυκλοφορεί πλέον και θεωρείται συλλεκτική.
Η φημολογούμενη και διαβόητη κόπια των 210 λεπτών που παίχθηκε σε ιδιωτική προβολή στις Κάννες, όχι όμως στο επίσημο διαγωνιστικό τμήμα του Φεστιβάλ. Κανείς δεν μπόρεσε να εντοπίσει αυτή τη συγκεκριμένη κόπια και από πολλούς θεωρείται σαν ένας ακόμη "αστικός μύθος" (αγγλ. urban legend).
Κάποια στιγμή ο Γκουτσιόνε υπέβαλε μια κόπια της ταινίας διάρκειας 105 λεπτών για χαρακτηρισμό καταλληλότητας, η οποία τελικά κυκλοφόρησε σε βίντεο με το χαρακτηρισμό R (Κατάλληλη άνω των 16). Αντίθετα με όσα πιστεύουν οι περισσότεροι το κομμένο υλικό έχει να κάνει κυρίως με δραματικές σκηνές. Όλες οι ακραίες σκηνές έχουν μετριασθεί η αντικατασταθεί με διαφορετικές λήψεις.
Το 1984 ο συμπαραγωγός Φράνκο Ροσσελίνι δυσαρεστημένος με την τελική εκδοχή που παρουσίασε ο Γκουτσιόνε, ξαναμοντάρισε μια αρχική κόπια (ίσως την διαβόητη κόπια των 210 λεπτών). Η νέα αυτή έκδοση με τίτλο "Io, Caligola" είχε διάρκεια 133 λεπτά αλλά αρχικά λογοκρίθηκε απο το Ιταλικό κράτος με αποτέλεσμα μια διάρκεια 86 λεπτών. Τελικά συναίνεσαν απο κοινού σε μια κόπια 123 λεπτών που κυκλοφόρησε μόνο στην Ιταλία.
Μια δεύτερη εκδοχή με χαρακτηρισμό καταλληλότητας R εμφανίστηκε το 1999. Πολλές σκηνές από την μη λογοκριμένη κόπια αντικαταστάθηκαν με επαναλαμβανόμενες λήψεις, με αποτέλεσμα την μη διατήρηση μιας συνοχής στην πλοκή. Η εκδοχή αυτή είχε διάρκεια 102 λεπτων.
Οι ιθύνοντες του Αγγλικού καναλιού FilmFour απογοητευμένοι από την απουσία μια ολοκληρωμένης κόπιας στην Αγγλική αγορά εξέδωσαν μια δικιά τους εκδοχή της ταινίας διάρκειας 140 λεπτών. Τα 16 λεπτά που αφαιρέθηκαν από την ολοκληρωμένη κόπια είναι οι σκηνές που γύρισε ο Μπομπ Γκουτσιόνε (μια λεσβιακή σκηνή και κάποιες λήψεις από τη σκηνή του "αυτοκρατορικού πορνείου").

Σκηνή από την ταινία

[Επεξεργασία] Κριτικές

Η ταινία αντιμετώπισε βαρύτατες κριτικές. Ο Ρότζερ Έμπερτ έδωσε μηδέν αστέρια, περιγράφοντας την ταινία σαν "αρρωστημένη, κυριολεκτικά άχρηστη και σκουπίδι" [1]. Μια ολόκληρη γενιά μετά παραμένει μια απο τις πιο μισητές ταινίες. Τόσο ο Πήτερ Ο'Τούλ όσο και ο Μάλκομ ΜακΝτάουελ εξέφρασαν τη μετάνοια τους για τη συμμετοχή τους στην ταινία. Ο σκηνοθέτης Τίντο Μπρας αποκήρυξε την ταινία από τη στιγμή που πήρε τα ηνία ο Γκουτσιόνε και ανάθεσε το μοντάζ στον φίλο του Τζιανκάρλο Λούι. Ο σεναριογράφος Γκορ Βιντάλ επίσης αποκήρυξε την ταινία σχεδόν από την αρχή των γυρισμάτων. Οι λόγοι εδώ ήταν διαφορετικοί, πλήρης ασυνεννοησία και δημιουργικές διαφορές με τον σκηνοθέτη στον τρόπο χειρισμού του υλικού και της απεικόνισης του κεντρικού ήρωα. Οι περισσότεροι τότε υποστήριξαν τον Μπρας και ο Βιντάλ αποχώρησε εξοργισμένος και σπιλώνοντας ολόκληρη την παραγωγή.