Cymdeithas Dafydd ap Gwilym
Oddi wrth Wicipedia, y gwyddoniadur rhydd.
Cymdeithas Dafydd ap Gwilym yw cymdeithas Gymraeg Prifysgol Rhydychen.
Cymdeithas Gymraeg yw hi, yn hytrach na Chymreig fel ei chwaer-gymdeithas, Cymdeithas y Mabinogi yng Nghaergrawnt.
Taflen Cynnwys |
[golygu] Hanes
Sefydlwyd y Gymdeithas yn 1886, sy’n ei gwneud y gymdeithas hynaf ym Mhrifysgol Rhydychen, ar wahân i gymdeithas yr Undeb. Adwaenir ar lafer i’w haelodau fel “Y Dafydd”.
Ym mysg yr aelodau sylfaenol oedd O. M. Edwards a John Morris-Jones.
[golygu] Traddodiadau
Enwyd y Gymdeithas ar ôl y bardd Dafydd ap Gwilym, a bu’n draddodiad i bob cyfarfod gychwyn gyda darlleniad o’i waith gan y Caplan, a thrafodaeth arno.
‘Roedd gan y Gymdeithas rhai defodau ffurfiol a swyddi gyda theitlau mawreddog, er mae y bwriadwyd y rhain i fod yn eironig. Erbyn heddiw cadwyd y teitl Caplan ar gyfer y cadeirydd, a chadwyd swydd mawreddog yr Archarogldarthydd.
Bu’n draddodiad ar un adeg i aelodau a chyn-aelodau’r gymdeithas gyfarfod yn flynyddol ar faes yr Eisteddfod Genedlaethol.
Rhes Flaen (chwith i'r dde) G.O. Williams, T.I. Ellis, P. Macaulay Owen, Evan J. Jones, Hywel Davies, Jeremiah Williams, B.B. Thomas,J. Lloyd-Jones, T.J. Rowlands, G.A. Edwards, D. J. Lewis, C. Wynne Griffith, J. Williams-Hughes, Griffith Rees, T.J. Jones
Ail Res (de i'r chwith): J. Edwards, R.H. Evans, D.J. Davies, J.H. Williams, R.I. Aaron, D. M. Jones, E. Pryce Jones, Dewi W. Powell, H.V. Morris-Jones, H. Williams, M. Elis-Williams, A. Tudno Williams, J.H. Griffith
Cefn (chwith i'r dde): Llewelyn Jones, D. J. Williams, T. Meurig Wynne, H. Winter Jones, D.J. Samuel, E. Goronwy Owen, M. Hughes-Thomas, J.E. Davies, H.D. Lewis, G.R. Evans, I. Oswy Davies. Dim llawer o fenywod.
[golygu] Llywyddion
Un o gymrodyr y Brifysgol sydd yn gwasanaethau fel Llywydd anrhydeddus ar y Gymdeithas:
· Syr John Rhys (1886-1919)
· Goronwy Edwards, (1919-1948)
· Syr Idris Foster, (1948-1978)
· D. Ellis-Evans
· Syr Rees Davies
· Robert Evans
[golygu] Rhai Cyn-Aelodau
· O. M. Edwards
· Ifan ab Owen Edwards
· Gwynfor Evans
· Bruce Griffiths
· W.J . Gruffydd
· Guto Harri
· R. Tudur Jones
· Rhodri Morgan
· John Morris-Jones
· Elan Clos Stephens y ferch gyntaf i fod yn aelod ac i fod yn Gaplan
[golygu] Cysylltiadau Allanol
[golygu] Cyfeirnodau
- Cofio’r Dafydd - Cymdeithas Dafydd ap Gwilym 1886 - 1986, gol. D. Ellis Evans ac R. Brinley Jones (1987).
