Hertz
Diwar Wikipedia, an holloueziadur digor
Skrivet eo ar pennad-mañ e Peurunvan
An hertz (simbol: Hz) eo an unanenn deveret eus ar sistem etrebroadel (SI) evit muzuliañ ar frekañsoù. Kevatal eo an hertz gant un osilhadenn dre segondenn (s-1, 1/s). Dont a ra e anv diwar anv ar fizikour alaman Heinrich Rudolf Hertz en deus kaset labourioù skiantel a-bouez war dachenn an elektromagnetegezh.
Da skouer en deus ar gouloù ruz ur frekañs tost da 4,6 × 1014 Hz.
[kemmañ] Skouerioù
An tredan-ti (rouedad) a zo un tredan alternel : amginet e vez polelder (+ pe -) ar bonnoù meur a wezh bep segondenn. Ur frekañs a 50 Hz a dalv ez eus 100 kemm dre segondenn (pep bonn a vez pozitivel 50 gwezh ha negativel 50 gwezh).
Muzuliet e vez uhelder ar sonioù gant an niver a zaskrenoù dre segondenn (e-touez traoù all). Al la dave a vez roet gant ar forc'h-toniañ a osilh da 440 Hz. Lavaret e vez ivez e vez merzhet ar sonioù etre 20 Hz hag 20 000 Hz gant skouarn an dud.
Skignet e vez ar gwagennoù radio e moduladur frekañs war ur vandenn etre 80 MHz ha 108 MHz.
An urzhiataerezioù hiniennel kentañ (penn kentañ ar bloavezhioù 1980) o doa ur frekañs horolaj prosesor etre 1 hag 8 MHz. Ur prosesor, dezhañ ur sikl diazez a 0,83 ns, en deus neuze ur frekañs a 1/0,83 = 1,2 GHz.
[kemmañ] Lieskementoù ha rangementoù (sistem etrebroadel)
| Lieskement | Anv | Simbol | Ranngement | Anv | Simbol | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 100 | hertz | Hz | ||||
| 101 | dekahertz | daHz | 10-1 | desihertz | dHz | |
| 102 | hektohertz | hHz | 10-2 | santihertz | cHz | |
| 103 | kilohertz | kHz | 10-3 | milihertz | mHz | |
| 106 | megahertz | MHz | 10-6 | mikrohertz | µHz | |
| 109 | gigahertz | GHz | 10-9 | nanohertz | nHz | |
| 1012 | terahertz | THz | 10-12 | pikohertz | pHz | |
| 1015 | petahertz | PHz | 10-15 | femtohertz | fHz | |
| 1018 | egzahertz | EHz | 10-18 | atohertz | aHz | |
| 1021 | zetahertz | ZHz | 10-21 | zeptohertz | zHz | |
| 1024 | yotahertz | YHz | 10-24 | yoktohertz | yHz |
