Гісторыя Беларусі
Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі.
Гэта — накід артыкула. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, напісаўшы яго, для гэтага націсьніце спасылку «Рэдагаваць». |
Зьмест |
[рэдагаваць] Жалезны век
Пранікненне першых людзей на тэрыторыю сучаснай Беларусі пачалося каля 100 тыс. гадоў таму назад.
[рэдагаваць] Ранняе сярэднявечча
[рэдагаваць] Вялікае Княства Літоўскае
Пасля набегу манголаў на ўсходнюю Еўропу і заняпаду Кіеўскай Русі ў 13-ым стагоддзі беларускія князі добраахвотна далучыліся да Вялікага Княства Літоўскага. Сумесны лёс Беларусі і Літвы ў складзе новай адзінай дзяржавы працягваўся 600 год. Большую частку новага дзяржаўнага ўтварэння складала ў той час беларускія землі.
[рэдагаваць] Рэч Паспалітая
У 1569 годзе Вялікае княства Літоўскае і Каралеўства Польскае аб'ядналіся на федэратыўнай аснове ў новую дзяржаву — Рэч Паспалітую.
Пасля апусташальнай Паўночнай вайны 1700—1721 гг. (а таксама мноства войн з Москвой у XVII стагоддзі) насельніцтва Беларусі паменшылася на трэць. Буйнейшыя беларускія гарады ляжалі ў развалінах, гарадское насельніцтва было амаль што цалкам знішчана.
[рэдагаваць] Беларусь у складзе Расійскай Імперыі
[рэдагаваць] Барацьба за незалежнасць
25 сакавіка 1918 года была абвешчана незалежная Беларуская Народная Рэспубліка.
18 сакавіка 1921 Рыжскі мірны дагавор падзяліў Беларусь паміж Савецкай Расіяй і Польшчай.
[рэдагаваць] БССР у складзе СССР (міжваенны час)
[рэдагаваць] Другая сусьветная вайна
Другая сусьветная вайна (1939—1945) пачалася для Беларусі 1 верасьня 1939 году, калі нямецкія войскі атакавалі Польшчу, у склад якой уваходзілі і акупаваныя тэрыторыі Заходняй Беларусі.
Частка беларусаў з першага дня вайны прыняла удзел у змаганьні - у шэрагах польскай арміі. 17 верасьня 1939 году Польшча была атакаваная войскамі СССР с тылу, што цалкам перакрэсліла надзеі палакаў на працяг адкрытага вайсковага змаганьня.
Згодна з Пактам Молатава-Рыбентропа Заходняя Беларусь была уключаная у склад СССР і далучаная да марыянэткавай БССР. Савецкія ворганы улады адразу пачалі масавыя рэпрэсіі, якія у 1920-1930-х годах ўжо перажыла насельніцства Усходняй Беларусі.
22 чэрвеня 1941 году пачалася вайна паміж Нямеччынай і СССР. Нямецкія войскі менш чым праз тыдзень баёў дайшлі да Менску і хутка ўзялі яго.
Шмат у якіх мясьцінах нямецкія войскі прыймаліся як вызвольнікі ад савецкай акупацыі. Але непасьлядоўная і у шмат якіх аспектах злачынная нямецкая акупацыйная палітыка прывяла да пачатку у акупаванай Беларусі вострага грамадзянскага узброенага канфлікту паміж групамі насельніцтва, якія выступалі за незалежнасьць Беларусі ці часовае супрацоўніцтва з нямецкімі акупацыйнымі уладамі, і групамі, меўшымі прасавецкія настроі.
[рэдагаваць] Незалежнасць
27 ліпеня 1991 года Беларусь аб'явіла сваю незалежнасць: Вярхоўным Саветам БССР быў прыняты пакет рашэнняў аб незалежнасці і эканамічнай самастойнасці Беларусі. На пасаду старшыні Вярхоўнага савету Рэспублікі Беларусь узышоў Станіслаў Шушкевіч. 25 жніўня 1991 года краіна атрымала новую назву — Рэспубліка Беларусь. 10 ліпеня 1994 года першым прэзыдэнтам краіны быў абраны Аляксандар Лукашэнка.