Rumän
From Wikipedia
|
România |
|
|
|
|
|
Netahüm: Deşteaptă-te, române! |
|
|
|
|
| Pük calöfik | Rumänapük |
| Cifazif | Bucureşti |
| Reigasit | repüblikän demokratik |
| Rel | ortodoxans (???) |
| Sürfat – % vata |
406 750 km² 2,3% |
| Lödanef (täxet 2006) Lödanef (census 2002) – Densit: |
22 303 552 21 680 974 91/km² |
| völäd | (RON) Leu |
| timatopäd | UTC +2 e +3 |
| zäladel netik | mayul 15id |
| Vüresod | Kot ISO | Tel. | .ro | ROU | 40 |
Rumän (Rumänapüko: România [ɾo.mɨ.ˈni.a]) binon län in Sulüda-Lofüd Yuropa, kel stäänikon mö km 850 de Geilän di Pannonia jü Mel Blägik. Lä Vesüd Rumän miedon Macaräni e Särbäni, la Nolüda-Lofüd Lukrayäni e Moldoväni, e lä Sulüd Bulgaräni. Rumän labon joli len Mel Blägik (mö km 100), e Karpats lofüdik e sulüdik topons zänodü on.
Cifazif (ä zif gretikün) Rumäna binon el Bucureşti ([bu.ku.ɾɛʃtʲ]). Rumän binon limatat Netas Pebalöl, ela NBNL äd ela NSKY. Tü 2007 yanul 1 Rumän ovedon i limatat Balama Yuropik (BY).
Contents |
[redakön] Länanem
Vöd: România (Romän) pedefomon de vöd: Român (Romänan), kel binon fom pevotüköl vöda latinik: Romanus, o.b. tatätan Lampöräna Romik. Jenöfot, das Rumänans gebons as nem oksik fomi vöda: Romanus pämänioton in penäds nolavik ya ün tumyel XVIid fa lautans mödik, vü kels i humenimans Litaliyänik da Transilvän, Moldavän e Valakän ätävöls.
Doküm vönädikün nog dabinöl in Rumänapük binon pened yela 1521 („Pened hiela Neacşu se Câmpulung“ panemöl), me kel lautan änunom sifale di Braşov dö tatak suno äkömöl Türkänanas. Vödem at ninädon gebi sevädik balid vöda: Rumän, bi Valakän us pänemon „Län Rumänik“ (Ţeara Rumânească; ţeara - in Rumänapük adelik ţara, se latin: terra - sinifon län.).
[redakön] Jenav
[redakön] Rujenav Rumänik
Ziläk Rumäna pebelodon fa grups distöfik sis timäds rujenavik. Bal fösilas Rumänik - maxül mana daülik - pedäton bäldotü yelas za 34.000-36.000, o.b. as fösil menik vönädikün jünu in Yurop petuvöl.
[redakön] Elän Dacia
Ün 513 b.K., suludü flumed Donau, tribütafed elas Getae pävikodon fa lampör Persänik Darius Gretikan dü krigagoläd omik ta els Skythes (Herodotos IV.93). Tumyel za lafik pos atos, els Getae (i Daci fa Romans pänemöls) dönu pävikodons fa Romans cifamü lampör Trajanus dü krigagoläds tel de 101 jü 106 p.K.; zänadil regäna onsik ävedon Provin Romik labü nem Dacia. Krigagoläds gotas in Balkän ün 238-269 (de prim timäda nenreiga militik jü lekomip di Naissus) ämütons lampöri Romik ad votanoganükon provini Dacia nulik suludü flumed Donau, ninü el Moesia Löpik büik.
[redakön] Rumän ün Zänodatimäd
Ün 271, u ba ün 275, milit ä reiganef Romiks älüvons provini Dacia, kel täno pänüfalon fa gots. Gots älödons kobü belödanef topik jü tumyel 4id, kü pöp nomadik: els Huns älükömon.
