ज्योतिषं
From Wikipedia
ज्योतिषं
Contents |
[edit] संहिताकाल:
ज्योतिषशास्त्रस्य परम्परा नितरां प्राचीना परिलक्ष्यते । ऋग्वेदस्य एकस्मिन् मन्त्रे (१.१६४.११) सूर्यसम्बन्धि द्वादश राशिचक्रस्य समुल्लेखो दृश्यते, तत्रैव च मन्त्रेऽहोरात्रस्य समुदितगणनया विंशत्युत्तरसप्तशत संख्यकानि (३६० x २ = ७२०) मिथुनानि निर्दिष्टानि सन्ति । ऋग्वेदस्यैवान्यस्मिन् मन्त्रे (१.१६४.४८) संवत्सरो रथचक्रेण उपमितो यत्र द्वादश (मासा:) प्रधय:, त्रीणि (ऋतुयुगलानि) नभ्यानि, षष्ट्यधिकत्रिशत संख्यका: (दिवसा:) शङ्कवो निरूपिता: सन्ति ।
[edit] ब्राह्मणकाल:
[edit] वेदाङ्गकाल:
[edit] सिद्घान्तकाल:
- आर्यभट: (ज ४७६)
- भास्कर १
- वराहमिहिर: (४८५-५८७)
- ब्रह्मगुप्त: (ज ५९८)
- महावीर (ऽ ८५०)
[edit] केरल-गणितज्ञा:
- नारायण पण्डित - 1340-1400
- माधव: - 1340-1425
- परमेश्वर (१३७०-१४६०)
- नीलकण्ठ सोमयाजि (१४४४-१५४४)
- ज्येष्ठदेव (१५००-१५७५)
