مکتب کینز
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
پیدایش «اقتصاد کینز» به دهه ۱۹۳۰ برمیگردد جایی که بزرگترین اقتصاد مبتنی بر نظام سرمایه داری یعنی ایالات متحده آمریکا با یک بحران موسوم به رکود اقتصادی دهه ۳۰ مواجه گشت. برای خروج نظام از این مسئله لازم بود ابتدا علت اصلی آن به دقت شناخته شود واین وظیفه به جان مینارد کینز یکی از هوشیارترین اقتصاددانان قرن گذشته محول گشت. کینز در کتاب معروف خود «نظریه عمومی اشتغال، بهره و پول» کوشید نشان دهد که بر سر سرمایه داری چه آمده‌است. کینز تصویر کلی نظام اقتصادی را «جریان دایره وار» نامید. بدین شکل که از سوی بازرگانان پول بصورت مزد، حقوق، اجاره، بهره و سود، به طرف عامه مردم جریان دارد. وقتی که عامه مردم از بازرگانان کالا وخدمات می‌خرند این پول دوباره به سوی بازرگانان باز می‌گردد. این پویش تا زمانی که بازرگانان تمامی آنچه را تولید کرده‌اند به فروش برسانند و سود قابل قبولی بدست آورند ادامه می‌یابد.اما این امر بطور خودکار تحقق نمی‌پذیرد. وقتی که پول از بازرگانان به طرف مردم جریان می‌یابد، مقداری از آن مستقیما به بازرگانان باز نمی‌گردد و جریان دایره وار «نشت» دارد. نخست آنکه همه مردم، تمامی درآمد خود را خرج نمی‌کنند و مقداری را پس انداز میکنند. و این حالت اغلب در جریان دایره وار وجود دارد که کینز آن را «نشت خالص» نامید. وی دو گونه دیگر نشت را هم مشخص کرد که، واردات و مالیات بودند. این سه نوع برداشت ممکن است با سه نوع «گذاشت» جبران شوند. اما کینز عقیده داشت ادامه آن در طولانی مدت بعید است ودر نتیجه یک سیر نزولی در میزان «تولید» و در نتیجه آن «اشتغال» و در نتیجه آن «درآمد» نهایتا در سطحی پایین از درآمد است که «تعادل» مجددا بر قرار می‌شود و وضع اقتصادی ثبات می‌یابد لیکن در سطحی که بیکاری زیاد و ظرفیت تولید به میزان قابل توجهی بی استفاده مانده‌است. راه حل کینز اینگونه بود که حکومت می‌تواند قدم به صحنه اقتصادی گذارد و پس اندازهای اضافی را بصورت «وام» بگیرد و این پول را صرف طرحهای عام المنفعه کند. انتخاب این طرحها مبتنی بر این خواهد بود که ظرفیت تولید اقتصادی جامعه افزایش نیابد، یا امکانات سرمایه گذاری آینده کم نشود در این حالت تعادلی همراه با اشتغال کامل بر قرار می‌شود.
منبع : تکامل نهادها و ایدئولوژیهای اقتصادی نویسنده : ای.ک. هانت انتشارات : جامعه و اقتصاد
