بانک
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
بانک بنگاهی سودبر (انتفاعی) است با نقش واسطهگری مالی در بازار پول و سرمایه و دیگر خدمات مالی.
بانکها موسساتی هستند که از محل سپردههای مردم میتوانند سرمایههای لازم را در اختیار صاحبان واحدهای صنعتی، کشاورزی و بازرگانی و اشخاص قرار دهند. تکامل بانکداری به زمانی که نوشتن به وجود آمد برمی گردد و اکنون به عنوان یک موسسه مالی که به بانکداری و ارائه خدمات فاینانس میپردازد همچنان رو به تکامل است.
امروزه عموماً واژه بانک به موسسهای گفته میشود که مجوز بانکداری داشته باشد. مجوز بانکداری توسط دستگاههای نظارت مالی اعطا میشود و حق ارائه اغلب خدمات مهم بانکی از قبیل پذیرش سپردهها و دادن وام را میدهد. موسسههای مالی دیگری هم وجود دارند که تعریف حقوقی بانک را ندارند و در اصطلاح موسسه اعتباری غیر بانکی نامیده میشوند. بانکها زیرمجموعهای از صنعت خدمات مالی هستند. به طور معمول سود بانکها از طریق کارمزد انجام خدمات مالی و نیز بهرهای که از راه سپردهای مشتریان به دست میآید حاصل میشود. در ایران بانکها به عنوان یک موسسهٔ اقتصادی از طریق عقود متفاوت اسلامی با مشتریان مشارکت کرده، سود حاصل میکنند «بانکداری اسلامی».
فهرست مندرجات |
خدمات بانکی
خدماتی که معمولاً به وسیله بانکها ارائه میشوند
اگرچه نوع خدمات ارائه شده به وسیله یک بانک به نوع بانک و کشور بستگی دارد، معمولاً بانکها خدمات زیر را ارائه میدهند:
دریافت مستقیم سپردههای اشخاص و گشایش حساب جاری و حساب سپرده سرمایه گذاری اعطای وام به شرکتها و اشخاص تسهیل مبادله پول از طریق انتقال تلفنی صدور کارت اعتباری، دستگاه خودپرداز و کارت بدهی بانکداری اینترنتی نگهداری از اشیای قیمتی، به ویژه در صندوق امانات
انواع بانک
بانکهای مختلفی وجود دارد که شامل موارد زیر میشود:
بانک مرکزی که معمولاً سیاست پولی یک کشور را کنترل میکند. اغلب این بانک مسئولیت کنترل تهیه پول و چاپ اسکناس را به عهده دارد. از میان آنها میتوان بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران را نام برد. بانک تجاری که به طور سنتی به تأمین منابع مالی تجارت میپردازد. اما در تعریف امروزی به بانکهایی گفته میشود که سرمایه شرکتها را به جای وام به شکل سهام تأمین میکنند.
بانک تجاری
بانکهای تجاری با قبول انواع سپرده و اعطاء اعتبار نقش اساسی در فعالیتهای اقتصادی هر کشور ایفا میکنند. بانکهای تجاری به خصوص وظیفه دارند سرمایه جاری موسسات تولیدی و بازرگانی را تأمین نمایند. این نوع بانکها معمولاً به انجام دادن عملیات معمولی بانکی از قبیل قبول سپرده، نقل و انتقال پول در داخل، انجام معاملات ارزی، صدور ضمانت نامه، اعطای تسهیلات، افتتاح اعتبار در حساب جاری، تنزیل اسناد و اوراق تجاری «خرید دین» و خدمات متنوع دیگر میپردازند. بانکهای تجاری از سرمایه گذاریهای مستقیم در خرید و فروش کالا به منظور تجارت و از ایجاد انحصارات بزرگ منع گردیده اند.
بانکهای تجاری در ایران
- 1-بانک ملی ایران
- 2-بانک رفاه کارگران
- 3-بانک تجارت
- 4-بانک ملت
- 5-بانک سپه
- 6-بانک صادرات ایران
و به اضافه بانکهای خصوصی تازه تاسیس.
بانک تخصصی یا توسعهای
بانک توسعهای به بانکی گفته میشود که علاوه بر وظایف اعتباری بانکی عهده دار وظایف توسعهای نیز میباشد، که اصلیترین وظیفه آنها تجهیز منابع مالی نسبتاً ارزان در میان مدت و بلند مدت برای اجرای طرحهای اقتصادی است. بانکهای توسعهای یا تخصصی عامل انتقال دهنده سیاستهای اقتصادی دولت به بخشهای مربوطه بوده و با برنامه ریزیهای صحیح، منابع مالی جمع آوری شده را دربخشهای مختلف اقتصادی توزیع مینمایند.
بانکهای تخصصی در ایران عبارتاند از:
- بانک توسعه صادرات
- بانک کشاورزی
- بانک صنعت و معدن
- بانک مسکن
بانکهای خصوصی در ایران
- 1-بانک اقتصاد نوین
- 2-بانک پارسیان
- 3-بانک سامان
- 4-بانک کارآفرین
- 5-بانک پاسارگاد
- 6-بانک سرمایه
مجوز بانکداری
دارا بودن مجوز بانکداری برای یک موسسه مالی که میخواهد خدمات بانکی ارائه دهد ضروری است. بر پایه اغلب قوانین فعالیتهای اصلی بانکی از قبیل گرفتن سپرده مردم تنها منحصر به دارندگان این مجوز میشود.
با این وجود برخی از خدمات بانکی به وسیله موسساتی ارائه میشود که مجوز بانکداری ندارند. از جمله میتوان موسسهای را نام برد که غیر بانکی نامیده میشود.