User:Polyhedron/中古漢語拼音

维基百科，自由的百科全书

中古漢語拼音爲User:Polyhedron，即水木社區bbs站之polyhedron所設計之拼音，適用於同《廣韻》音系之中古漢語。因中古漢語之擬音學界尚有分歧，本拼音僅作爲表示聲韻之工具，而不明示擬音。故既此方案拼寫可與《廣韻》小韻幾乎一一對應，則應無正誤之判，而僅存高下之別。本拼音方案歷經修改，現爲1.23版。

[编辑] 聲母部分

	全清	次清	全濁	次濁	全清	全濁
脣音	幫 p	滂 ph	並 b	明 m
舌音	端 t	透 th	定 d	泥 n
舌音	知 tr	徹 thr	澄 dr	娘 nr
齒音	精 c	清 ch	從 z		心 s	邪 zs
	莊 cr	初 chr	崇 zr		生 sr	俟 zsr
	章 cj	昌 chj	常 zj	日 nj	書 sj	船 zsj
牙音	見 k	溪 kh	群 g	疑 ng
喉音	影 q			云 (無) 以 j	曉 h	匣 gh
半舌音				來 l

喻三（云母）無標記，以韻母之i或y起始。

[编辑] 韻母部分

	一等	二等	三等	四等
果攝
開口	歌 a		戈 ia
合口	戈 ua		戈 ya
假攝
開口		麻 ra	麻 ia
合口		麻 rua
遇攝
開合	模 o		魚 io 虞 yo
蟹攝
開口	咍 ai	佳 re 皆 rai		齊 e
合口	灰 uai	佳 rue 皆 ruai		齊 ue
開口	泰 ad	夬 rad	祭 *ied 廢 iad
合口	泰 uad	夬 ruad	祭 *yed 廢 yad
止攝
開口			支 ie 脂 ii 之 i 微 ioi
合口			支 ye 脂 yi 微 yoi
效攝
開合	豪 au	肴 rau	宵 *ieu	蕭 eu
流攝
開合	侯 u		尤 iu 幽 y
咸攝
開口	談 am	銜 ram 咸 rem	鹽 *iem 嚴 iam	添 em
合口			凡 yam
開口	覃 om
深攝
開口			侵 *im
山攝
開口	寒 an	刪 ran 山 ren	仙 *ien 元 ian	先 en
合口	桓 uan	刪 ruan 山 ruen	仙 *yen 元 yan	先 uen
臻攝
開口	痕 on		真臻 *in 欣 ion
合口	魂 uon		真諄 *yn 文 yon
宕攝
開口	唐 ang		陽 iang
合口	唐 uang		陽 yang
梗攝
開口		庚 rang 耕 reng	庚清 *ieng	青 eng
合口		庚 ruang 耕 rueng	庚清 *yeng	青 ueng
曾攝
開口	登 ong		蒸 ing
合口	登 uong		職 yk
通攝
開合	東 ung		鍾 yung
開合	冬 uung		東 iung
江攝
開合		江 rung

上表舉平聲以賅上、去、入。

標*者爲牙喉音有重紐之三等韻（庚韻與“碧”字作重紐三等，對應清韻之重紐四等）。

[编辑] 韻尾

共i, u, d, m, n, ng, p, t, k九種。d用於祭、泰、夬、廢四去聲韻（即所謂“次入聲韻”）。p, t, k分別爲m, n, ng韻相應入聲。

[编辑] 聲調

平聲、入聲及以-d結尾的去聲字不標聲調。上聲標-x。不以-d結尾之去聲標-h。

[编辑] 聲母、韻母相拼時之拼寫規則

含r之聲母（知組與莊組）及二等韻（以r起始）相拼時省去一r。

“雙”sr + rung = srung。
脣牙喉音聲母（包括p, ph, b, m, k, kh, g, ng, q, h）之重紐A類（即重紐四等，含諄韻）於聲、韻母閒加一j。

“一”q + j + it = qjit。
j（含章組聲母、日母、以母、重紐四等字之情況）與開口三等韻（以i起始）相拼時，除脂ii、之i、真in、蒸ing、侵im五韻（此五韻之i除代表三等韻外，也兼表示主要元音）外，j後面之i應省去。

“陽”j + iang = jang。

“二”nj + iih = njiih ≠ njih = nj + ih“餌”。
當同一韻同一等中既有開口，也有合口時（《廣韻》中開合口不分韻），脣音字區別方法如下：
1. 一、二、四等字作開口。
  
  “幫”pang，“班”pran，“邊”pen
2. 三等字主元音爲a, o者（除麻韻）作合口，主元音爲i, e者及麻韻作開口。
  
  “萬”myanh，“分”pyon；“悲”pii，“兵”pieng，“乜”miax。
若聲母與韻母搭配不正常（一般爲三等與非三等搭配問題），可以'分隔聲韻母。

“茝”chj + aix = chj'aix。

[编辑] 示例

[编辑] 千字文

天地玄黃　宇宙洪荒　日月盈昃　辰宿列張	then diih ghuen ghuang, yox driuh ghung huang. njit ngyat jeng crik, zjin siuh liet triang.
寒來暑往　秋收冬藏　閏餘成歲　律呂調陽	ghan lai sjox yangx, chiu sju tuung zang. njynh jo zjeng syed, lyt liox deu jang.
雲騰致雨　露結爲霜　金生麗水　玉出崑岡	yon dong triih yox, loh ket ye sriang. kim srieng leh sjyix, ngyuk chjyt kuon kang.
劍號巨闕　珠稱夜光　果珍李柰　菜重芥薑	kiamh ghauh giox khyat, cjyo chjing jah kuang. kuax trin lix nad, chaih dryungh kraih kiang.
海鹹河淡　鱗潛羽翔　龍師火帝　鳥官人皇	haix ghrem gha damh, lin ziem yox zsiang. lyung srii huax teh, teux kuan njin ghuang.
始制文字　乃服衣裳　推位讓國　有虞陶唐	sjix cjed myon zih, naix biuk qioi zjang. thuai yih njangh kuok, iux ngyo dau dang.
弔民伐罪　周發商湯　坐朝問道　垂拱平章	teuh mjin byat zuaix, cju pyat sjang thang. zuax drieu myonh daux, zjye kyungx bieng cjang.
愛育黎首　臣伏戎羌　遐邇壹體　率賓歸王	qaih juk le sjux, zjin biuk njung khiang. ghra njex qjit thex, sryt pjin kyoi yang.
鳴鳳在樹　白駒食場　化被草木　賴及萬方	mieng biungh zaix zjyoh, brak kyo zsjik driang. hruah biex chaux muk, lad kip myanh pyang.
蓋此身髮　四大五常　恭惟鞠養　豈敢毀傷	kad chiex sjin pyat, siih dad ngox zjang. kyung jyi kiuk jangx, khioix kamx hyex sjang.
女慕貞烈　男效才良　知過必改　得能莫忘	nriox moh trieng liet, nom ghrauh zai liang. trie kuah pjit kaix, tok nong mak myang.
罔談彼短　靡恃己長　信使可復　器欲難量	myangx dam piex tuanx, miex zjix kix driang. sinh srix khax biuh, khiih jyuk nan liang.
墨悲絲染　詩讃羔羊	mok pii si njemx, sji canh kau jang.
景行維賢　克念作聖　德建名立　形端表正	kiengx ghang jyi ghen, khok nemh cak sjengh. tok kianh mjeng lip, gheng tuan pieux cjengh.
空谷傳聲　虛堂習聽　禍因惡積　福緣善慶	khung kuk dryen sjeng, hio dang zsip thengh. ghuax qjin qak ciek, piuk jyen zjenx khiengh.
尺璧非寶　寸陰是競　資父事君　曰嚴與敬	chjek pjek pyoi paux, chuonh qim zjex giengh. cii byox zrih kyon, yat ngiam jox kiengh.
孝當竭力　忠則盡命　臨深履薄　夙興溫凊	hrauh tang giet lik, triung cok zinx miengh. lim sjim liix bak, siuk hing quon chiengh.
似蘭斯馨　如松之盛　川流不息　淵澄取映	zsix lan sie heng, njo zsyung cji zjengh. chjyen liu pyot sik, quen dring chyox qiengh.
容止若思　言辭安定　篤初誠美　慎終宜令	jyung cjix njak si, ngian zsi qan dengh. tuuk chrio zjeng miix, zjinh cjung ngie liengh.
榮業所基　籍甚無竟　學優登仕　攝職從政	yeng ngiap sriox ki, ziek zjimx myo kiengh. ghruk qiu tong zrix, sjep cjik zyung cjengh.
存以甘棠　去而益詠	zuon jix kam dang, khioh nji qjek yengh.
樂殊貴賤　禮別尊卑　上和下睦　夫唱婦隨	ngruk zjyo kyoih zienh, lex biet cuon pje. zjangx ghua ghrax miuk, pyo chjangh biux zsye.
外受傅訓　入奉母儀　諸姑伯叔　猶子比兒	nguad zjux pyoh hyonh, njip byungx mux ngie. cjo ko prak sjuk, ju cix pjiix nje.
孔懷兄弟　同氣連枝　交友投分　切磨箴規	khungx ghruai hyeng dex, dung khioih lien cje. krau iux du byonh, chet mua cjim kjye.
仁慈隱惻　造次弗離　節義廉退　顛沛匪虧	njin zi qionx chrik, zaux chiih pyot lie. cet ngieh liem thuaih, ten phad pyoix khye.
性靜情逸　心動神疲　守真志滿　逐物意移	siengh ziengx zieng jit, sim dungx zsjin bie. sjux cjin cjih muanx, driuk myot qih je.
堅持雅操　好爵自縻	ken dri ngrax chau, hauh ciak ziih mie.
都邑華夏　東西二京　背邙面洛　浮渭據涇	to qip ghrua ghrax, tung se njiih kieng. puaih myang mjenh lak, biu yoih kioh keng.
宮殿盤鬱　樓觀飛驚　圖寫禽獸　畫綵仙靈	kiung denh buan qyot, lu kuanh pyoi kieng. do siax gim sjuh, ghrueh chaix sien leng.
丙舍傍啟　甲帳對楹　肆筵設席　鼓瑟吹笙	piengx sjah bangh khex, krap triangh tuaih jeng. siih jen sjet zsiek, kox srit chjye srieng.
陞階納陛　弁轉疑星　右通廣內　左達承明	sjing krai nop bex, bienh tryenx ngi seng. iux thung kuangx nuaih, cax dat zjing mieng.
既集墳典　亦聚群英　杜稿鍾隸　漆書壁經	kioih zip byon tenx, jek zyox gyon qieng. dox kaux cjyung leh, chit sjo pek keng.
府羅將相　路俠槐卿　戶封八縣　家給千兵	pyox la ciangh siangh, loh ghep ghruai khieng. ghox pyung pret ghuenh, kra kip chen pieng.
高冠陪輦　驅轂振纓　世祿侈富　車駕肥輕	kau kuan buai lienx, khyo kuk cjinh qjeng. sjed luk chjex piuh, chja krah byoi khjeng.
策功茂實　勒碑刻銘　磻溪伊尹　佐時阿衡	chrek kung muh zsjit, lok pie khok meng. buan khe qjii jynx, cah zji qa ghrang.
奄宅曲阜　微旦孰營　桓公匡合　濟弱扶傾	qiemx drak kyuk biux, myoi tanh zjuk jyeng. ghuan kung khyang ghop, ceh njak byo khjyeng.
綺迴漢惠　說感武丁　俊乂密勿　多士寔寧	khiex ghuai hanh ghueh, jyet komx myox teng. cynh ngiad mit myot, ta zrix zjik neng.
晉楚更霸　趙魏困橫　假途滅虢　踐土會盟	cinh chriox krang prah, drieux ngyoih khuonh ghruang. krah do mjet kruak, zienx thox ghuad mieng.
何遵約法　韓弊煩刑　起翦頗牧　用軍最精	gha cyn qiak pyap, ghan bjed byan gheng. khix cienx phua miuk, jyungh kyon cuad cieng.
宣威沙漠　馳譽丹青　九州禹跡　百郡秦并	syen qyoi sra mak, drie joh tan cheng. kiux cju yox ciek, prak gyonh zin pjeng.
嶽宗恆岱　禪主云亭　雁門紫塞　雞田赤城	ngruk cuung ghong daih, zjenh cjyox yon deng. ngranh muon ciex saih, ke den chjek zjeng.
昆池碣石　鉅野洞庭　曠遠綿邈　巖岫杳冥	kuon drie giat zjek, giox jax dungh deng. khuangh yanx mjen mruk, ngram zsiuh qeux meng.
治本於農　務茲稼穡　俶載南畝　我藝黍稷	drih pyonx qio nuung, myoh ci krah srik. chjuk caih nom mux, ngax ngied sjox cik.
稅熟貢新　勸賞黜陟　孟軻敦素　史魚秉直	sjyed zjuk kungh sin, khyanh sjangx thryt trik. mrangh kha tuon soh, srix ngio piengx drik.
庶幾中庸　勞謙謹敕　聆音察理　鑑貌辨色	sjoh kioi triung jyung, lau khem kionx thrik. leng qim chret lix, kramh mrauh bienx srik.
貽厥嘉猷　勉其祗植　省躬譏誡　寵增抗極	ji kyat kra ju, mienx gi cjii zjik. siengx kiung kioi kraih, thryungx cong khangh gik.
殆辱近恥　林皋幸即　兩疏見機　解組誰逼	daix njyuk gionx thrix, lim kau ghrengx cik. liangx srio kenh kioi, krex cox zjyi pik.
索居閒處　沈默寂寥　求古尋論　散慮逍遙	sak kio ghren chjox, drim mok zek leu. giu kox zsim luon, sanh lioh sieu jeu.
欣奏累遣　慼謝歡招　渠荷的歷　園莽抽條	hion cuh lyex khjenx, chek zsiah huan cjeu. gio gha tek lek, yan mangx thriu deu.
枇杷晚翠　梧桐早凋　陳根委翳　落葉飄颻	bjii bra myanx chyih, ngo dung caux teu. drin kon yex qeh, lak jep phjeu jeu.
游鵾獨運　凌摩絳霄	ju kuon duk yonh, ling mua krungh sieu.
耽讀翫市　寓目囊箱　易輶攸畏　屬耳垣牆	tom duk nguanh zjix, ngyoh miuk nang siang. jeh ju ju qyoih, zjyuk njix yan ziang.
具膳湌飯　適口充腸　飽飫烹宰　飢厭糟糠	gyoh zjenh chan byanx, sjek khux chjung driang. praux qioh phrang caix, kjii qjemh cau khang.
親戚故舊　老少異糧　妾御績紡　侍巾帷房	chin chek koh giuh, laux sjeuh jih liang. chiep ngioh cek phyangx, zjih kin yi byang.
紈扇圓絜　銀燭煒煌　晝眠夕寐　藍筍象床	ghuan sjenh yen ket, ngin cjyuk yoix ghuang. triuh men zsiek mjiih, lam synx zsiangx zriang.
弦歌酒讌　接杯舉觴　矯手頓足　悅豫且康	ghen ka ciux qenh, ciep puai kiox sjang. kieux sjux tuonh cyuk, jyet joh chiax khang.
嫡後嗣續　祭祀烝嘗　稽顙再拜　悚懼恐惶	tek ghux zsih zsyuk, cied zsix cjing zjang. khex sangx caih praih, syungx gyoh khyungx ghuang.
牋牒簡要　顧答審詳　骸垢想浴　執熱願涼	cen dep krenx qjeuh, koh top sjimx zsiang. ghrai kux siangx jyuk, cjip njet ngyanh liang.
驢騾犢特　駭躍超驤　誅斬賊盜　捕獲叛亡	lio lua duk dok, ghraix jak thrieu siang. tryo cremx zok dauh, boh ghruek buanh myang.
布射遼丸　嵇琴阮嘯　恬筆倫紙　鈞巧任釣	poh zsjah leu ghuan, ghe gim ngyanx seuh. dem pit lyn ciex, kjyn khraux njim teuh.
釋紛利俗　並皆佳妙　毛施淑姿　工顰妍笑	sjek phyon liih zsyuk, bengx krai kre mjeuh. mau sje zsjuk cii, kung bjin ngen sieuh.
年矢每催　曦暉朗耀　璇璣懸斡　晦魄環照	nen sjiix muaix chuai, hie hyoi langx jeuh. zsyen kioi ghuen quat, huaih phrak ghruan cjeuh.
指薪修祜　永綏吉劭　矩步引領　俯仰廊廟	cjiix sin siu ghox, yengx syi kjit zjeuh. kyox boh jinx liengx, pyox ngiangx lang mieuh.
束帶矜莊　徘徊瞻眺　孤陋寡聞　愚蒙等誚	sjyuk tad king criang, buai ghuai cjem theuh. ko luh kruax myon, ngyo mung tongx zieuh.
謂語助者　焉哉乎也	yoih ngiox zrioh cjax, qien cai gho jax.

来自“http://zh.wikipedia.org../../../p/o/l/User%7EPolyhedron_%E4%B8%AD%E5%8F%A4%E6%BC%A2%E8%AA%9E%E6%8B%BC%E9%9F%B3_736b.html”