Provincia de Bełun

Da Wikipedia, ła ençiclopedia libara.

Ła Provincia de Bełun, ła fa parte deła Rejon del Veneto ła confina al nord cò l'Austria (Tirolo e Carinzsia), al est co el Friułi-Venezsia Julia (Provincia de Udine e Provincia de Pordenon), al sud cò ła Provincia de Treviso e co ła Provincia de Vicenzsa, al ovest co el Trentin-Alto Adexe (Provincia de Trento e Provincia de Bolzsan).

Le Tre Cime de Lavaredo

[modifica] Jeografia

Ła provincia, tanto łarga e squaxi par intiero fata de munti, ła ga drento łe rejion jeografiche del Cadore, del Feltrin, del'Alpago, deła Val de Zoldo e del'Agordin.

Se ghe trova, par la gran parte deła provincia, ła sezsion orientałe dełe Dołomiti, co łe sime dełe Tofane, dełe Tri Sime de Lavaredo, del Monte Pelmo, del Monte Civetta, de ła Marmolada e de łe Pale di San Martino (ste ultime dò al confin còl Trentin). Ła provincia ła xe sìora de corsi de acòe. El pì grande l'è par serto el Piave, co i afluenti Boite e Cordevołe. Ghe entra un tocheto 'ntel Feltrin anca el fiume Cismon, afluente del Brenta.

'Nte ła parte meridionałe de ła provincia ghe xe na vale pi larga de le altre, ła Valbelluna, onde che se alzsa łe Prealpi vènete, che deso łe fa parte del Parco Nazionale delle Dolomiti Bellunesi.

I zsentri pi grosi de 'sta provincia qua (oltre al capoluogo) i è Feltre, Cortina d'Ampezzo, Agordo, Pieve di Cadore, Mel e Sedico.

[modifica] Economia

Na volta l'economia del teritorio l'era baxà su l'alpeggio e su na pòvara agricoltura de montagna. Deso l'agricoltura ła cónta de manco, fora che in zserti caxi tìpisi come ła coltivazsion dei faxułi su l'altopian de Lamon.

'Nte Belumat xe vegnesto sù un dei distretti industriali pi importanti del Nord-est, quel dei ociałi, in particołar su łe zxone de l'Agordin e del Cador. A Agordo gh'è ła sede de ła Luxottica, una de łe industrie itałiane pi ative a liveło internazsionałe. A Longaron invézse, se cata un stabiłimento de ła Safilo.

Un setor ben important par l'economia l'è el turismo: ła provincia ła pol vantar alcune de łe stazsion turistiche de montagna pi conosùe a liveło nazsionałe come Cortina d'Ampezzo, Alleghe, Auronzo di Cadore, Falcade, Arabba, Sappada al col del Nevegal e in xeneral łe zxone del Cador e de l'Agordin.

El Lago de Misurina

[modifica] Minoranzse lenguìstiche

Nella Provincia xe presenti alcune minoranzse lenguistiche, tutelà dal statuto provinciałe:

ła minoranzsa ladina situà nei tri comuni de Colle Santa Lucia/Col, Livinallongo del Col di Lana/Fodom e Cortina d'Ampezzo/Anpezo;
łe minoranzse germanofone dei comuni de Sappada/Plodn, Farra d'Alpago e Tambre.