Karma çevrimli motor

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Benzinli motorda (yani Otto çevriminde), yanma sabit hacimde gerçekleşir, dizel motorda (yani dizel çevriminde) ise yanma sabit basınçta gerçekleşir. Karma çevrimde ise günümüz modern dizel motorlarında olduğu gibi, yanmanın ilk aşaması sabit hacime yakın, son aşaması ise sabit basınca yakın gerçekleşmektedir. Bu yüzden ısının bir miktarının sabit hacimde, geri kalan kısmının da sabit basınçta sisteme verildiği bu çevrime karma çevrim denir.

Aşağıda gösterilen P-v diyagramında sözü edilen aşamalara gösterilmiştir.

[değiştir] Karma Çevrim Safhaları

Karma çevrim endikatör çizimi

[değiştir] Sıkıştırma (1-2)

Bu safhada, piston alt ölü noktadan üst ölü noktaya doğru hareket eder. Bu sırada emme ve egzos valfleri kapalıdır, dolayısıyla içerdeki hava sıkışır ve basıncı grafikte görüldüğü gibi artar.

[değiştir] Sabit Hacimde Yanma (2-3)

Piston üst ölü noktaya ulaştığı sırada silindire enjektör tarafından yakıt püskürtülmeye başlar. Sıkışarak ısınmış havayla karşılaşan yakıt yanmaya başlar, bunun sonucunda basınç P2'den P3 değerine sıçrama yapar. Sisteme ısı girişinin olduğu ilk safha bu safhadır.

[değiştir] Sabit Basınçta Yanma (3-4)

Bu safhada piston aşağı doğru hareketine başlar fakat yanma devam ettiğinden basınç düşmez. Bu durum 4 nolu noktaya kadar böyle devam eder. Böylece bu safhada da sisteme ısı girişi devam etmiş olur.

[değiştir] Genleşme (4-5)

Artık silindire yakıt püskürtülmemektedir ve yanma durmuştur. Piston aşağı doğru hareketine devam ettiğinden silindirdeki basınç da düşmeye başlar.

[değiştir] Egzoz (5-6)

Sistem 5 nolu noktaya (AÖN) geldiğinde egzoz valfi açılır. Silindir egzoz sisitemi ile dışarıya açıldığından silindirdeki basınç atmosferik basınca düşer. Sistemden ısının atılması bu safhada gösterilmiştir. Gerçekte, dışarıya ısının atılması pistonun egzoz stroğunu yapmasıyla olur (grafikte yatay çizgiyle gösterilen strok), ancak ideal bir çevrimde egzoz stroğunda negatif veya pozitif bir iş yapılmadığından çevrimde incelenmez, ısının atılması da egzoz valfi açıldığında bir anda olmuş gibi gösterilir.

[değiştir] Sabit basınçta hacim artış oranı (φ)

$\varepsilon = \frac{v_1}{v_2}$
$\varphi = \frac{v_4}{v_3} = \frac{T_4}{T_3}$

$\varepsilon$ : Sıkıştırma oranı
$v_1\,$ : Kurs hacmi
$v_2\,$ : Yanma odası hacmi
$v_3\,$ : Maksimum basıncın olduğu hacim
$v_4\,$ : Isı verilmeye devam edilen hacim
$T_3\,$ : Maksimum basıncın oluştuğu noktadaki sıcaklık
$T_4\,$ : Sabit basıncın sona erdiği noktadaki sıcaklık

[değiştir] Sabit hacimde basınç artış oranı ( λ )

$\lambda = \frac{P_3}{P_2} = \frac{T_3}{T_2}$

Çevrimin işi ( W [kJ] )

a. Sıkıştırma işi

$W_{1-2}=P_2 \cdot V_2 - \frac{P_1 \cdot V_1}{1-k}$

k : adyabatik üs ( ayrıntılı bilgi için bkn. özgül ısı )

b. Genleşme işi

$W_{3-5}=W_{3-4}+W_{4-5}\,$

$W_{2-3}=P_3(V_4-V_3)\,$

$W_{4-5}=P_4 \cdot V_4- \frac{P_5 \cdot V_5}{1-k}$

c. Net iş

$W_{net}=W_{3-5}-W_{1-2}\,$

[değiştir] Sisteme sürülen ısı ( Q_S )

$Q_S=Q_{2-3}+Q_{3-4}\,$

$Q_{2-3}=m \cdot c_v ( T_3 - T_2 )\,$

$q_{2-3} = c_v ( T_3 - T_2 )\,$

$Q_{3-4} = m \cdot c_p ( T_4 - T_3 )\,$

$q_{3-4} = c_p ( T_4 - T_3 )\,$

$c_v\,$ : sabit hacimdeki özgül ısı
$c_p\,$ : sabit basınçtaki özgül ısı
$q_S\,$ : sisteme sürülen özgül ısı
$m\,$ : kütle
$T\,$ : sıcaklık

[değiştir] Sistemden atılan ısı ( Q_R )

$Q_R=Q_5-1=m \cdot c_v ( T_5 - T_1 )\,$

$q_R = c_v ( T_5 - T_1 )\,$

[değiştir] Net ısı ( Q_net )

$Q_{net} = Q_S - Q_R = ( Q_{2-3} + Q_{3-4} ) - (Q_5-1)\,$

[değiştir] Çevrimin verimi (η)

η = amacımız olan enerji / kullanılan enerji

$\eta = \frac{W_{net}}{Q_S} = \frac{Q_{net}}{Q_S} = \frac{Q_S-Q_R}{Q_S} = 1-\frac{Q_R}{Q_S}$

$k = \frac{c_p}{c_v}$

$\eta =1- \frac{T_5-T_1}{T_3-T_2+k(T_4-T_2)}$

$\eta =1- \frac{1}{(\varepsilon k-1) \cdot \lambda \cdot \varphi k}-\frac{1}{(\lambda-1)+k(\lambda-1)}$

Motorların Sınıflandırılması
Silindir Birleştirme Şekline Göre	Sıralı tip motor, V tipi motor, Boksör tipi motor, Yıldız tipi motor, W tipi motor, H tipi motor
Ateşleme tipine Göre	Buji ile ateşlemeli motorlar, Sıkıştırma ile ateşlemeli motorlar
Kullanılan yakıta göre	Benzinli motor, Dizel motor, LPG'li motor, Doğalgazlı motor
Zamanlama Sistemine Göre	2 Zamanlı motor, 4 Zamanlı motor
Çevrimlerine Göre	Sabit hacim çevrimli motor, Sabit basınç çevrimli motor, Karma çevrimli motor
Silindir Sayılarına Göre	Tek silindirli motorlar, Çok silindirli motorlar
Soğutma Sistemlerine Göre	Hava soğutmalı motor, Su soğutmalı motor
Diğer Tip Motorlar	Gaz türbini, Wankel motoru,Stirling motoru,Serbest pistonlu motorlar
Otomobil Sayfasına Erişim

Termodinamik çevrimler
Carnot çevrimi
Rankine çevrimi
Brayton çevrimi
Diesel çevrimi
Ericsson çevrimi
Joule çevrimi
Miller çevrimi
Kalina çevrimi
Otto çevrimi
Stirling çevrimi
Karma çevrim

"http://tr.wikipedia.org../../../k/a/r/Karma_%C3%A7evrimli_motor.html"'dan alındı

Sayfa kategorileri: Motor | Termodinamik çevrimler | Pistonlu Motor Çeşitleri

Karma çevrimli motor

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Konu başlıkları

[değiştir] Karma Çevrim Safhaları

[değiştir] Sıkıştırma (1-2)

[değiştir] Sabit Hacimde Yanma (2-3)

[değiştir] Sabit Basınçta Yanma (3-4)

[değiştir] Genleşme (4-5)

[değiştir] Egzoz (5-6)

[değiştir] Sabit basınçta hacim artış oranı (φ)

[değiştir] Sabit hacimde basınç artış oranı ( λ )

[değiştir] Sisteme sürülen ısı ( Q_S )

[değiştir] Sistemden atılan ısı ( Q_R )

[değiştir] Net ısı ( Q_net )

[değiştir] Çevrimin verimi (η)

Views

Sitede yol bulma

Ara

Karma çevrimli motor

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Konu başlıkları

[değiştir] Karma Çevrim Safhaları

[değiştir] Sıkıştırma (1-2)

[değiştir] Sabit Hacimde Yanma (2-3)

[değiştir] Sabit Basınçta Yanma (3-4)

[değiştir] Genleşme (4-5)

[değiştir] Egzoz (5-6)

[değiştir] Sabit basınçta hacim artış oranı (φ)

[değiştir] Sabit hacimde basınç artış oranı ( λ )

[değiştir] Sisteme sürülen ısı ( QS )

[değiştir] Sistemden atılan ısı ( QR )

[değiştir] Net ısı ( Qnet )

[değiştir] Çevrimin verimi (η)

Views

Sitede yol bulma

Ara

[değiştir] Sisteme sürülen ısı ( Q_S )

[değiştir] Sistemden atılan ısı ( Q_R )

[değiştir] Net ısı ( Q_net )