İndira Gandhi
Vikipedi, özgür ansiklopedi
İndira Gandhi, (d. 19 Kasım 1917 – ö. 31 Ekim 1984). Hindistan'da 2 defa başbakanlık yapmış politikacı.
Ülkenin bağımsızlık kahramanlarından birisi ve Hindistan'ın ilk başbakanı olan Cevahir Lal Nehru'nun kızıdır. İsviçre'de ve İngiltere'de öğrenim gördükten sonra babasının yanında siyaseti öğrendi.
1942'de Hindistan bağımsızlığı eylemcilerinden Firoze Gandi ile evlendi (Mahatma Gandi ile sadece isim benzerliği vardır). Rajiv(1944) ve Sanjay (1946) isimli iki oğlu oldu.
1959'da Kongre Partisi liderliğine seçildi. 1964'te babasının ölümünden sonra başbakan olan Lal Bahadur Şastri 'nin 1966'da aniden ölümü üzerine, Enformasyon ve Radyo Yayın Bakanlığı yapmakta olan İndra Gandi, parlamentonun kararı ile başbakanlığa getirildi.
1967 seçimlerinde çoğunlu elde edemeyince muhalefetin sağ kanadına mensup Momarci Desa'yi başbakan yardımcılığına getirdi. Seçimler sonrasında ülkede kargaşa yaşandı, parti ikiye bölündü. Gandi, Kongre-R Partisi adlı sol kanadın başına geçti. Yoksul ve topraksız köylülerin ümüt kaynağı olarak 1971 seçimlerinde galip geldi ancak patlak veren Pakistan-Hindistan Savaşı nedeniyle halka gerekli hizmeti veremedi.
1975 yılında 1971 seçimlerine hile karıştırmakla suçlanınca olağanüstü hal ilan etti, muhaliflerini tutuklattı; Müslüman halka baskı uyguladı. Oğlu Sanjay'ın "halk otomobili" girişiminin başarısızlığıa uğraması, doğum kontrol uygulamasının halkın kısırlaştırılması olarak anlaşılması Gandi'yi 1977'de erken seçime gitmeye zorladı ve Momarci Desai başbakan oldu. 1978 seçiminde ise Gandi'nin partisi yeniden üstünlük elde etti, Indra Gandhi başbakan ve savunma bakanı oldu.
Küçük oğlu ve siyasi varisi Sanjay'ın bir uçak kazasında ölmesi üzerine büyük oğlu Rajiv, Kongre Partisi lideri oldu. 1980 sonrasında Gandi, özerklik isteyen Sih'lerin ayaklanmaları ile uğraştı ancak başarısız oldu. Amritsar'daki Altın Tapınak'a sığınan ayrılıkçı militanlara karşı ordu birliklerini kullanması büyük tepki topladı. 31 Ekim 1984'te koruması olan Sih muhafızlar tarafından Yeni Delhi'de öldürüldü.
Ölümünden sonra oğlu Rajiv Gandhi başbakan olmuştur. Rajiv'in 1991'de suikaste kurban gitmesi üzerine parti yönetimini gelini Sonya Gandhi üstlenmiştir.
