Çınar
Vikipedi, özgür ansiklopedi
?Çınar | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Platanus x acerifolia
|
||||||||||||
Bilimsel sınıflandırma | ||||||||||||
|
||||||||||||
|
||||||||||||
Metne bakınız. |
Çınar, çınargiller (Platanaceae) familyasından Platanus cinsini oluşturan uzun boylu kalın çaplı ağaç türleri.
Anavatanı Kuzey Amerika, Avrupa'nın doğusu ve Asya'dır. Çınarlar ormanlardan daha ziyade dere, ırmak ve nehir yataklarında bulunursa da esasen süs bitkisi olarak yetiştirilir. Bunlar allelerde, su başlarında, büyük çayırlık ve mesire yerlerinde gölge ağacı olarak dikilmektedir. Yaprakları tozdan ve gazlardan fazla etkilenmediklerinden büyük endüstri şehirlerinin caddelerinde, park ve bahçelerde fazla görünmektedir.
Genç yaşlarda itibaren genel olarak hızlı bir büyüme yaparlar. Uzun ömürlüdürler. Yaşlı çınarlar zamanla içleri çürüyüp boşaldığı halde yaşamlarını sürdürürler. Kütük sürgünü verme özellikleri vardır. Yetiştirilmeleri tohum ve yarı odunsu çeliklerle olmaktadır.
Çınar odunundan, alet sapları, fıçı, çıt kazığı yapımında ve mobilyacılıkta, ayrıca yakacak olarak yararlanılır. Ayrıca tanen içeren kabukları kabız yapıcı ve ateş düşürücü olarak içten, antiseptik olarak da dışarıdan kullanılır.
Türkiye'de doğal olarak yayılış gösteren tek tür, doğu çınarı (Platanus orientalis)'dır.
[değiştir] Türler
- Platanus chiapensis - Chiapas çınarı
- Platanus gentryi - Gentry çınarı
- Platanus kerri - Kerr çınarı
- Platanus mexicana - Meksika çınarı
- Platanus nobilis
- Platanus oaxacana
- Platanus occidentalis - Batı çınarı
- Platanus orientalis - Doğu çınarı
- Platanus racemosa - California çınarı
- Platanus rzedowskii - Rzedowski çınarı
- Platanus wrightii - Arizona çınarı
- Platanus wyomingensis
- Platanus x acerifolia (P. occidentalis x P. orientalis melezi) - Londra çınarı