Zjednoczenie Patriotyczne Grunwald

Z Wikipedii

Zjednoczenie Patriotyczne "Grunwald" - polskie stowarzyszenie polityczne o charakterze narodowo-lewicowym (określanym także mianem nacjonal-komunistycznego).

Powstało w październiku 1980 roku z inicjatywy kilkunastu działaczy politycznych i społecznych, wywodzących się z różnych środowisk ideowych - od lewicy narodowej PZPR po grupy narodowe i katolickie, skupione wokół części tzw. koncesjonowanych stronnictw katolickich w PRL. Najważniejszymi z nich byli:

• Bohdan Poręba (przewodniczący Rady Naczelnej), urodzony w Wilnie w rodzinie o tradycjach niepodległościowych, reżyser filmowy (m. in. autor "Hubala", "Jarosława Dąbrowskiego" i serialu "Polonia Restituta"), członek PZPR od 1969 roku;
• Zdzisław Ciesiołkiewicz, przewodniczący Klubu Przyjaciół 1. Armii Wojska Polskiego "Grunwald" im. gen. Zygmunta Berlinga;
• Zygmunt Janke, w czasie II wojny światowej dowódca Obszaru Śląskiego AK;
• Kazimierz Studentowicz, działacz katolicki i chadecki, polityk przedwojennego Stronnictwa Pracy;
• Kazimierz Ćwójda, były oficer Wojska Polskiego;
• Stanisław Skalski, generał, as polskiego lotnictwa.

Na szersze wody polityczne stowarszysznie wypłynęło 8 marca 1981, gdy w rocznicę wydarzeń marcowych z 1968 roku, obok obywającej się równolegle na Uniwersytecie Warszawskim sesji, w której uczestniczyli naukowcy, którzy po marcu 1968 opuścili Polskę (m.in. prof. Zygmunt Bauman), zorganizowało manifestację na Placu na Rozdrożu, upamiętniającą ofiary zbrodni stalinowskiego Urzędu Bezpieczeństwa w latach 1944-1956. Prostestujący trzymali w rękach tablice z nazwiskami zamordowanych - m.in. generała Emila Fieldorfa "Nila", szefa Kedywu AK oraz ówczesnych prokuratorów, którzy skazywali ich na śmierć. Ideą demonstracji było zwrócenie uwagi polskiej opinii publicznej na fakt, że część środowisk, które stały za protestami marcowymi (m.in. tzw. "komandosi"), a także część opozycji solidarnościowej (w tym grupy działające w Komitecie Obrony Robotników) ma pochodzenie żydowskie. Członkowie ZP "Grunwald" obarczali ich odpowiedzialnością moralną i polityczną za zbrodnie okresu rządów Bolesława Bieruta twierdząc, że dopiero przy okazji zmiany koniunktury politycznej przeszli na pozycje liberalno-demokratyczne.

Ugrupowanie występowało też przeciwko syjonizmowi, dążąc do wyjaśnienia roli, jaką odegrała część środowisk pochodzenia żydowskiego w instalowaniu w Polsce zbrodniczego systemu stalinowskiego. Przeciwnicy stowarzyszenia zarzucali mu skrajny antysemityzm, jednak "ZP Grunwald" podkreślało oficjalnie, że nie zwalcza swoich ideowych przeciwników z powodu narodowości oraz przyjaźnie odnosi się do Żydów, którzy odegrali pozytywną rolę w historii Polski. Organem stowarzyszenia był tygodnik "Rzeczywistość".

"ZP Grunwald" zdobyło wpływy w części zakładów pracy i w branżowych związkach zawodowych (np. w Hucie Warszawa). Po 1981 "ZP Grunwald" straciło swój pierwotny impet, stopniowo ulegając dezintegracji i podziałom. Po 1989 część jego działaczy pozostających aktywnymi politycznie związała się z różnymi odłamami ruchu narodowego. Działacze ZP "Grunwald" piszą w Tygodniku Ojczyzna .