Ustrój polityczny Włoch

Z Wikipedii

Włochy to demokracja parlamentarna. Ustrój państwa można określić jako odmianę systemu parlamentarno-gabinetowego, w której wzmocniono jednak rolę prezydenta - dysponuje on na przykład swobodnym prawem desygnowania premiera - co jest istotne w systemie wielopartyjnym; a w przypadku dymisji rządu może jej nie przyjąć i rozwiązać parlament.

Spis treści 1 Prezydent Włoch 2 Rada Ministrów Włoch 3 Parlament Włoch 4 Trybunał Konstytucyjny Włoch 5 Sądownictwo Włoch 6 Włoskie partie polityczne 7 Linki zewnętrzne

[edytuj] Prezydent Włoch

Głową państwa jest Prezydent Republiki, wybierany na 7 letnią kadencję przez Zgromadzenie Narodowe (obecnie na 5)- wspólnie obradujące obie izby parlamentu, wraz z reprezentantami regionów (1 z Valle d'Aosta, z pozostałych 19 regionów po 3).

Prezydent powołuje Premiera, a na jego wniosek powołuje i odwołuje rząd. Ponadto obsadza szereg stanowisk państwowych, jest szefem sił zbrojnych, powołuje 5 członków Trybunału Konstytucyjnego, przewodniczy Najwyższej Radzie Sądownictwa, przewodniczy Najwyższej Radzie Obrony, nadaje odznaczenia państwowe, akredytuje i przyjmuje przedstawicieli dyplomatycznych, opiniuje projekty ustaw, posiada prawo weta w stosunku do ustaw uchwalonych przez parlament, zarządza wybory do parlamentu, zarządza referendum.

Prezydent jest nieodpowiedzialny politycznie, ale podlega odpowiedzialności prawnej, jeżeli dopuści się zdrady stanu lub pogwałcenia konstytucji. Może być postawiony w stan oskarżenia przez parlament, bezwzględną większością głosów. Skargę rozpatruje i osądza Trybunał Konstytucyjny, powiększony o 16 członków powołanych w drodze losowania spośród obywateli spełniających warunki wybieralności do Senatu.

Prezydent także kieruje orędzia do parlamentu, ratyfikuje umowy międzynarodowe, ma prawo łaski, promulguje ustawy, ma prawo rozwiązania parlamentu (obydwu lub tylko jednej izby), ogłasza stan wojny uchwalony przez parlament.

Zobacz też: Prezydenci Włoch.

[edytuj] Rada Ministrów Włoch

Rada Ministrów zarządza administracją publiczną, prowadzi politykę państwa i koordynuje działalność ministerstw. Posiada inicjatywę ustawodawczą i może wydawać akty z mocą ustawy. Zabezpiecza porządek publiczny oraz bezpieczeństwo państwa. Rada Ministrów jest odpowiedzialna przed parlamentem, którem, przedkłada do akceptacji program polityczny, kontrasygnuje także akty prawne.

Rada Ministrów pracuje pod kierownictwem premiera Włoch. Premier:

• określa politykę państwa;
• kieruje pracami rządu;
• kontrasygnuje akty prawne;
• stoi na czele licznych komisji;
• zwołuje posiedzenia Rady Ministrów.

Zobacz też: Premierzy Włoch.

[edytuj] Parlament Włoch

Parlament ma dwie izby, a jego kadencja wynosi 5 lat. Izby parlamentu:

• Izba Deputowanych (630 miejsc),
• Senatem (315 miejsc).

Obie izby parlamentu wybierane są w wyborach powszechnych, równych, bezpośrednich, w głosowaniu tajnym. 75% mandatów w obu izbach obsadzane jest większościowo w okręgach jednomandatowych, 25% proporcjonalnie w okręgach wielomandatowych. Jest 27 sztucznie wytyczonych okręgów w wyborach do Izby Deputowanych, a w wyborach do Senatu okręgami są regiony.

Parlament posiada inicjatywę ustawodawczą (art. 76), uchwala ustawy i inne akty prawne, uchwala wotum zaufania/nieufności dla rządu, współdziała w wytyczaniu linii polityki państwa, kontroluje bieżącą politykę rządu, wybiera prezydenta na wspólnym posiedzeniu - co 7 lat, w głosowaniu tajnym. Prezydent zostaje wybrany, jeżeli uzyska większość 2/3. Jeżeli nie dojdzie do wyboru w 1 lub 2 głosowaniu, to przy 3 wymagana jest tylko większość względna. Parlament może postawić prezydenta w stan oskarzenia, jeżeli ten dopuści się zdrady stanu lub nie dokona wierności konstytucji. Powołuje także 5 członków Trybunału Konstytucyjnego, część składu Najwyższej Rady Sądownictwa, uchwala regulamin wewnętrznego funkcjonowania każdej z izb. Ponadto:

• uchwala budżet;
• rozpatruje sprawozdania z realizacji budżetu;
• występuje z interpelacjami i zapytaniami do rządu;
• powołuje komisje śledcze.

[edytuj] Trybunał Konstytucyjny Włoch

Organ, który rozpatruje oskarżenia wniesione przeciwko prezydentowi republiki, rozstrzyga spory kompetencyjne między władzami państwa, państwem a regionami, oraz między regionami, a także bada zgodność z konstytucją ustaw i innych aktów prawnych. Od decyzji TK nie ma odwołań.

[edytuj] Sądownictwo Włoch

Struktura sądownictwa:

• Sędziowie pokoju
• Sądy pretora
• Trybunały
• Sądy przysięgłych
• Sądy apelacyjne
• Najwyższy Sąd Kasacyjny
• Najwyższa Rada Sądownictwa

[edytuj] Włoskie partie polityczne

• Forza Italia (FI)
• Demokraci Lewicy (Democratici di Sinistra, DS)
• Forza Nouva
• Sojusz Narodowy (Alleanza Nazionale, AN)
• Liga Północna (Lega Nord, LN)
• Odrodzenie Komunistyczne (Rifondazione Comunista, RC)
• Włoska Partia Ludowa (Partito Popolare Italiano, PPI)
• Federacja Zielonych (Federazione dei Verdi)
• Włoska Partia Socjalistyczna (Partito Socialista Italiano, PSI)
• Partia Lewicy Demokratycznej (Partito Democratico della Sinistra, PDS)

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Konstytucja (Jęz. angielski)
• Konstytucja (Jęz. włoski)
• Prezydent
• Premier
• Senat (Jęz. włoski)
• Senat (Jęz. angielski)