Spógłoska podniebienna
Z Wikipedii
| Klasyfikacja spółgłosek |
|---|
| Spółgłoski wargowe |
| Spółgłoski dwuwargowa |
| Spółgłoski wargowo-zębowe |
| Spółgłoski przedniojęzykowe |
| Spółgłoski językowo-wargowe |
| Spółgłoski międzyzębowe |
| Spółgłoski zębowe |
| Spółgłoski dziąsłowe |
| Spółgłoski zadziąsłowe |
| Spółgłoski z retrofeksją |
| Spółgłoski środkowojęzykowe |
| Spółgłoski przedniopodniebienne |
| Spółgłoski podniebienne |
| Spółgłoski tylnojęzykowe |
| Spółgłoski miękkopodniebienne |
| Spółgłoski języczkowe |
| Spółgłoski gardłowe |
| Spółgłoski nagłośniowe |
| Spółgłoski krtaniowe |
| Spółgłoski o podwójnej artykualcji |
| Spółgłoski wargowo-podniebienne |
| Spółgłoski wargowo-miękkopodniebienne |
| Spółgłoski zadziąsłowo-miękkopodniebienne |
| Koartykulacja |
| labializacja |
| palatalizacja |
| welaryzacja |
| faryngalizacja |
| Zobacz też: sposób artykulacji, miejsce artykulacji, narząd artykulacji |
Spółgłoska podniebienna (palatalna, twardopodniebienna) to spółgłoska średniojęzykowa wymawiana, gdy środkowa część języka dotyka podniebienia twardego.
W międzynarodowym systemie zapisu fonetycznego IPA występują symbole dla następujących spółgłosek podniebiennych:
- [c] - zwarta, bezdźwięczna - np. w węgierskim kutya "pies"
- [ɟ] - zwarta, dźwięczna, np. w węgierskim wyrazie égy "jeden"
- [ç] - szczelinowa, bezdźwięczna - w języku niemieckim w zaimku pierwszej osoby liczby pojedynczej ich
- [ʝ] - szczelinowa, dźwięczna - w języku hiszpańskim alofon fonemu [j] np. w wyrazie yema - żółtko
- [ɲ] - nosowa - polskie ń w wyrazie koń, hiszpańskie ñ w niño, francuskie gn w agneau
- [j] - półotwarta - polskie j w wyrazie jabłko
- [ʎ] - półotwarta boczna - włoskie gl w wyrazie figlio
Spółgłoski zwarte podniebienne są dość rzadkie w językach świata. Zazwyczaj są zastępowane przez zwarto-szczelinowe lub szczelinowe spółgłoski zadziąsłowe. Proces ten zaszedł również w historii języka polskiego ( tak zwana pierwsza palatalizacja) - stąd mamy oboczności: bok-boczek, noga-nóżka.
