Siergiej Szpigelglas
Z Wikipedii
Siergiej Michajłowicz Szpigelglas (ur. 29 kwietnia 1897, zm. 1938), wysoki funkcjonariusz radzieckich organów bezpieczeństwa i wywiadu, m.in. naczelnik Departamentu VII (wywiad zagraniczny) Głównego Zarządu Bezpieczeństwa Państwowego NKWD (GUGB-NKWD).
Przed I wojną światową studiował na Uniwersytecie Moskiewskim. W 1917 roku zaciągnął się do armii rosyjskiej, służył w 42 pułku zapasowym. Do organów bezpieczeństwa (CzeKa) wstąpił zaraz po rewolucji październikowej, służył jako oficer w Oddziale Oddzielnym (OO) CzeKa, zajmującym się m.in. kontrolą Armii Czerwonej. W następnych latach wykonywał specjalne zadania w wielu miastach, m.in. w Orszy i Mińsku. Dzięki znajomości takich języków jak francuski, niemiecki i polski, wykonywał często zadania za granicą, m.in. w 1926 roku pracował w Mongolii, a następnie w Japonii i jako nielegał we Francji. W 1936 roku został mianowany zastępcą Abrama Słuckiego, komisarza bezpieczeństwa państwowego II rangi, ówczesnego naczelnika wywiadu zagranicznego (Departament VII Głównego Zarządu Bezpieczeństwa Państwowego NKWD), a w 1938 roku jego następcy, Zelmana Pasowa. W czasie sprawowania tej funkcji (zastępcy naczelnika), ponownie często wyjeżdzał za granicę, m.in. do Niemiec i ogarniętej wówczas wojną domową Hiszpanii. Po aresztowaniu Słuckiego i Pasowa, podczas wielkich czystek w NKWD, Szpigelglas stanął na czele Departamentu VII GUGB czyli wywiadu zagranicznego. W czasie pełnienia obowiązków naczelnika wywiadu przeszedł krótki kurs i wykładał w pierwszej szkole wywiadu NKWD SZON, utworzonej w 1938 roku. Czystki jakie szalały od pewnego czasu w NKWD dotknęły i jego, został aresztowany w 1938 roku, oskarżony o szpiegostwo i powiązania z wrogami ludu, następnie rozstrzelany.
Siergiej Szpigelglas, po wielu latach starań członków rodziny i przyjaciół, został zrehabilitowany.
| Naczelnicy wywiadu zagranicznego CzeKa/GPU/OGPU/NKWD/NKGB/MGB/MVD/KGB i daty urzędowania |
|
Jakow Dawtian (1920-1921) | Solomon Mogilewski (1921) | Michaił Trilisser (1921-1930) | Artur Artuzow (1930-1936) | Abram Słucki (1936-1938) | Zelman Pasow (1938) | Siergiej Szpigelglas (1938) | Paweł Sudopłatow (1938) | Władimir Diekanozow (1938-1939) | Paweł Fitin (1939-1946) | Piotr Kubatkin (1946) (VI-IX) | Piotr Fiodotow (1946-1949) | Siergiej Sawczenko (1949-1952) | Jewgienij Pitowranow (1952-1953) | Wasilij Riasnoj (1953- III-IV) | Aleksandr Paniuszkin (1953-1955) | Aleksandr Sacharowski (1956-1971) | Fiodor Mortin (1971-1974) | Władimir Kriuczkow (1974-1988) | Leonid Szebarszyn (1988-1991) | |
