Rynek w Kielcach
Z Wikipedii
 |
|
|
|
Rynek - zwany też "kielecką starówką" to jeden z najbardziej urokliwych placów w mieście, ale przy tym bardzo zaniedbany. Znajduje się w ścisłym centrum Kielc, a jego istnienie datuje się od drugiej połowy XII wieku. W połowie XIV wieku, kiedy nastąpiła lokacja Kielc na prawie magdeburskim, ówczesny plac otrzymał nazwę Rynek. W ciągu wieków od powstania rynek służył za miejskie centrum handlowe i miejsce lokalnych targów, które odbywały się tutaj aż do roku 1935.
Znajdująca się tutaj malownicza zabudowa pochodzi głównie z XIX i XX stulecia. Całą zachodnią pierzeję Rynku stanowi ratusz - Urząd Miasta Kielce. Jest to budynek o trzech kondygnacjach i czterospadowym dachu posiadający arkadowe podcienie skrywające wejście do środka.
Tuż obok ratusza, na rogu z ulicą Małą w południowej pierzei stoi kamienica z 1767 roku, której budowniczym był Maciej Gilba - kucharz biskupa krakowskiego Kajetana Sołtyka. Jest to jednopiętrowy budynek z podpiwniczeniem oraz podcieniami mieszczący obecnie kawiarnię. Na fasadzie budynku umieszczony jest orzeł będący herbem Sołtyków. Na lewo od Sołtyków znajduje się jedna z najbardziej okazałych kieleckich kamienic powstała w XIX wieku charakteryzująca się neobarokowym wystrojem frontowej elewacji i stiukowymi dekoracjami we wnętrzach.
Po stronie wschodniej na rogu ul. Św. Leonarda stała kamienica zwana Wójtostwem, o której wzmianki pojawiły się już w XVI wieku. W czerwcu 1794 roku przebywał tu przez dwa dni Tadeusz Kościuszko, co upamiętnia znajdująca się obecnie tablica wmurowana w ścianę. 24 maja 1800 roku budynek uległ spaleniu podczas wielkiego pożaru miasta, który pochłonął 276 domów. Budynek odbudowano, a w 1858 roku został on sprzedany Janowi Höningmanowi, który urządził na parterze sklep kolonialny, natomiast z pozostałej części zrobił "Hotel Saski". Obecnie piętro budynku jest zamieszkane, natomiast na parterze znajduje się sklep spożywczy.
W północno-wschodniej części Rynku, na skwerku pomiędzy obecną ul. Warszawską i Bodzentyńską stoi figura Świętej Tekli z 1765 roku. W północnej pierzei na rogu Rynku i ulicy Warszawskiej mieści się pochodząca z XVIII wieku kamienica Kosterskich. Jest to czworokątny budynek z elewacjami od ulicy Orlej, Warszawskiej i Rynku. Północna fasada posiada klasycyzujący wystrój z boniowaniem. W XIX wieku w budynku znajdował się sklep oraz prawosławna cerkiew. Obecnie parter jest zajmowany od 1954 roku przez najstarsze w Kielcach Delikatesy. Na lewo znajduje się mieszcząca obecnie Muzeum Narodowe w Kielcach oraz dyrekcję Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej kamienica Tomkiewiczów. Jest to piętrowy, podpiwniczony budynek z II połowy XVIII wieku ze sklepionymi podcieniami od frontu.
Na środku Rynku znajduje się fontanna, a wokół niej znajduje się jedyne w Kielcach rondo z pierwszeństwem dla osób wjeżdżających.
W czasach PRL-u Rynek nosił miano Placu Partyzantów.
Aktualnie planowana jest przebudowa płyty Rynku mająca na celu przywrócenie dawnego charakteru tego miejsca (likwidacja fontanny i ruchu kołowego oraz pokrycie płyty kostką).
