Paricutín
Z Wikipedii
Paricutín (hiszp. Volcán de Paricutín) - wulkan w środkowym Meksyku, w stanie Michoacán, w pobliżu wioski o tej samej nazwie. Współrzędne geograficzne: 19°28′N 102°15′W. Wulkan pojawił się na powierzchni ziemi w 1943 i dał wulkanologom możliwość obserwacji z bliska procesu powstawania wulkanów. Obecnie Paricutín wznosi się na wysokość 3170 m n.p.m.
Wulkan Paricutín zaczął się formować 20 lutego 1943, kiedy na polu kukurydzy powstała niewielka szczelina. Zjawisko to obserwował właściciel pola, miejscowy rolnik Dioniso Pulido. Według jego opowieści miejscowi wieśniacy próbowali początkowo zasypać szczelinę kamieniami i ziemią, ale uciekli, gdy ze szczeliny zaczął się wydobywać materiał piroklastyczny. Otwarcie się szczeliny zapowiadały już wcześniej tajemnicze grzmoty, które słyszeli mieszkańcy wsi Paricutín na kilka tygodni przed pojawieniem się szczeliny. W ciągu pierwszego dnia aktywności powstał stożek o wysokości 50 m, a ciągu tygodnia jego wysokość powiększyła się dwukrotnie.
W marcu wulkan jeszcze bardziej się uaktywnił, wyrzucając w powietrze słupy popiołów wulkanicznych, które opadały na pobliską wioskę Paricutín i miasteczko San Juan. 12 lipca rozpoczęły się wylewy lawy, której potoki zaczęły się zbliżać do wioski, którą wkrótce ewakuowano. W sierpniu mieszkańcy San Juan opuścili miasto zasypane przez popioły i lawę.
Podczas pierwszego, najbardziej intensywnego roku działalności, kiedy wulkan wyrzucał głównie materiał piroklastyczny, powstał stożek o wysokości 336 metrów. Wulkan był aktywny przez kolejne osiem lat, ale okres ten charakteryzował się głównie spokojnymi wylewami lawy. Jego aktywność stopniowo malała, poza jedynie ostatnimi sześcioma miesiącami przed ustaniem aktywności, kiedy pojawiły się bardziej gwałtowne erupcje. Ostatecznie jego aktywność ustała w 1952, osiągając wówczas wysokość 424 metrów ponad początkowy poziom pola kukurydzy, z którego się narodził.
Zjawiska wulkaniczne nie są czymś nietypowym w Meksyku, ale pojawienie się najmłodszego wulkanu Paricutín dało naukowcom możliwość przyjrzenia się z bliska jego narodzinom.
[edytuj] Zobacz też:
[edytuj] Linki zewnętrzne
- O wulkanie Paricutín na stronie uniwersytetu stanu Michoacán (po hiszpańsku)
- Strona o wulkanie - paricutin.com (po angielsku)