Muchomor czerwony
Z Wikipedii
Muchomor czerwony | |
Systematyka | |
Domena | jądrowce |
Królestwo | grzyby |
Typ | grzyby podstawkowe |
Klasa | podstawczaki |
Podklasa | podstawczaki pieczarkopodobne |
Rząd | pieczarkowce |
Rodzina | drobnołuszczakowate |
Rodzaj | muchomor |
Gatunek | muchomor czerwony |
Nazwa systematyczna | |
Amanita muscaria | |
(L.) Hook. |
Muchomor czerwony (Amanita muscaria), to rozpowszechniony w Polsce grzyb kapeluszowy z rodziny drobnołuszczakowatych (Pluteaceae).
Spis treści |
[edytuj] Charakterystyka
- Kapelusz
- Czerwony lub ciemnopomarańczowy, pokryty białawymi plamkami, o średnicy do 20 cm.
- Blaszki
- Białe lub bladożółtawe, gęsto ustawione. nie przyrośnięte przy trzonie.
- Trzon
- Biały lub żółty, o wysokości do 20 cm z pierścieniem. Nasada trzonu bulwiasta, otoczona wałeczkowatym zgrubieniem i bez wyraźnej pochwy.
- Miąższ
- Biały, kruchy, nie zmienia koloru po uszkodzeniu, bez zapachu i o łagodnym smaku.
- Wysyp zarodników
- Biały. Zarodniki gładkie, elipsowate, o rozmiarach 9-11 x 6-9 μm.
- Biotop, Wymagania
- Rośnie często w młodych zagajnikach brzozowych, lub sosnowo-brzozowych, ale także w innych lasach liściastych, iglastych i mieszanych. Występuje od lipca do listopada.
[edytuj] Znaczenie
Grzyb trujący: Grzyb słabo trujący. Ze względu na charakterystyczny wygląd, do przypadkowych zatruć dochodzi rzadko, najczęściej u dzieci. Bywają zatrucia samobójcze i u osób spożywających ten gatunek grzyba w celach odurzających. Bywa mylony z jadalnym muchomorem czerwieniejącym.
Trujące alkaloidy zawarte w muchomorze czerwonym to pochodne 3-hydroksyizoksazolu: kwas ibotenowy, muscymol (panteryna) wykazujące działanie parasympatykomimetyczne oraz muskaryna, o działaniu parasympatykolitycznym. Wieland i Motzel w 1953 zidentyfikowali bufoteninę jako substancję halucynogenną, żadne późniejsze badania jednak nie potwierdziły jej obecności w muchomorach; współcześnie uważa się, że jej nie zawierają (za Erowidem).
Zawartość muskaryny jest stosunkowo nieduża 0,0002-0,0003%, przy zawartości kwasu ibotenowego 0,03-0,1%. Kwas ibotenowy jest nietrwały i przechodzi w muscymol. Dlatego właśnie, świeże osobniki są znacznie bardziej trujące niż suche. Ze względu na przeciwstawne działanie składników toksycznych objawy zatrucia są mniej wyrażone. Są to: uczucie osłabienia i dezorientacji, szum w uszach, halucynacje głównie wzrokowe typowe dla większości środków halucynogennych pojawiają się po 0,5-1,5 godziny od spożycia, lecz pierwsze objawy pod postacia zaburzeń żołądkowo-jelitowych (wymioty, biegunka, bóle brzucha) mogą wystąpić już po 15 minutach. Przy cięższych zatruciach objawami są: pobudzenie psychoruchowe, narastające aż do szału, wzrost napięcia mięśniowego, drgawki, zaczerwienienie skóry, wzrost temperatury nawet do 40°. W skrajnie ciężkich zatruciach może dojść do śpiączki. W przebiegu śpiączki może dojść do zgonu, na tle niewydolności krążeniowo-oddechowej.
Śmiertelność w zatruciach muchomorem czerwonym wynosi 2-5%.
Leczenie przeprowadza się w warunkach szpitalnych, polega ono na wykonaniu płukania żołądka oraz leczeniu objawowym. Nie ma specyficznej odtrutki, a stosowanie atropiny nie jest wskazane.
Uważa się, że plemiona syberyjskie spożywały w jakiejś postaci muchomora czerwonego do wprowadzania się w stan religijnego odurzenia. Stawiano również hipotezy, że używali go przed walką berserkowie oraz że jest on składnikiem napoju soma, wymienianego w Wedach i haoma, używanego przez Persów. W krajach europejskich używano go w przeszłości jako trucizny na muchy.
[edytuj] Zobacz też
- grzyby trujące
- toksykologia
- muchomor królewski
- toksykologia
- grzyby halucynogenne
[edytuj] Bibliografia
- Bogdanik, Toksykologia kliniczna, PZWL, 1988
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Erowid Psychoactive Amanitas Vault (strona w języku angielskim).