David Scott
Z Wikipedii
David Randolph Scott (ur. 6 czerwca 1932 w San Antonio, stan Teksas, USA) – astronauta amerykański. Uczestniczył w lotach załogowych programów Gemini i Apollo. Jako siódmy człowiek stanął na powierzchni Księżyca.
Spis treści |
[edytuj] Wykształcenie oraz służba wojskowa
Szkołę średnią (Western High School) skończył w Waszyngtonie, okręg Columbia.
- 1954 – ukończył Amerykańską Akademię Wojskową (United States Military Academy) w West Point, uzyskując licencjat z nauk ścisłych. Później rozpoczął służbę w lotnictwie wojskowym.
Wstępne przygotowanie lotnicze odbył w bazie lotniczej Webb (Webb AFB), stan Teksas. W bazach lotniczych Laughlin (Laughlin AFB), stan Teksas oraz Luke (Luke AFB), stan Arizona przeszedł przygotowanie artyleryjsko–strzeleckie.
- kwiecień 1956 – lipiec 1960 – pełnił służbę w 32 eskadrze taktycznej myśliwców (32rd Tactical Fighter Squadron) stacjonującej w bazie lotniczej Soesterberg (Soesterberg Air Base) w Holandii.
Absolwent dwóch wojskowych szkół lotniczych w kalifornijskiej bazie Edwards (Edwards AFB): Air Force Experimental Flight Test Pilot School (dla pilotów eksperymentalnych) i Air Force Aerospace Research Pilot School (aerokosmiczna szkoła dla pilotów doświadczalnych).
- 1962 – w Instytucie Technicznym w Massachusetts (Massachusetts Institute of Technology) uzyskał tytuł magistra inżyniera aeronautyki i astronautyki.
- 1975 – w stopniu pułkownika sił powietrznych opuścił armię.
Na pokładach samolotów różnych typów wylatał w sumie ponad 5 600 godzin.
[edytuj] Kariera astronauty
- 18 października 1963 – został wybrany do trzeciej grupy astronautów NASA (NASA-3).
- 16 – 17 marca 1966 – razem z Neilem Armstrongiem odbył lot na pokładzie statku Gemini 8.
- 21 marca 1966 – został włączony do załogi rezerwowej pierwszego załogowego lotu statku Apollo, jaki w tym czasie był zaplanowany.
Po tragicznej śmierci trójki astronautów, którzy zginęli w pożarze kabiny Apollo 1 (27 stycznia 1967), harmonogram lotów został zmieniony, a załogi przeformowano.
Podczas tego lotu planowano przetestowanie, w warunkach realnego lotu kosmicznego po orbicie okołoziemskiej, modułu księżycowego LM. Latem 1968 roku okazało się, że LM będzie gotowy do tego typu testów dopiero wiosną 1969. W tej sytuacji zamieniono kolejność lotów załóg wyznaczonych do lotów Apollo 8 i Apollo 9.
- 3 – 13 marca 1969 – odbył lot kosmiczny na statku Apollo 9.
- Był dowódcą rezerwowej załogi podczas lotu Apollo 12.
- 26 lipca – 7 sierpnia 1971 – był dowódcą misji Apollo 15.
- sierpień 1971 – wyznaczony został na dowódcę załogi rezerwowej do misji Apollo 17.
- maj 1972 – skandal wywołany faktem sprzedaży przez astronautów z Apolla 15 kopert ze znaczkami, które sami ostemplowali podczas pobytu na Księżycu (bez wiedzy NASA) spowodował odsunięcie Scotta od przygotowań do lotu.
- 1972 – 1977 – pełnił w NASA różne funkcje, w tym w latach 1975–1977 był dyrektorem centrum Badawczego NASA w Dryden (Dryden Flight Research Center).
- 30 października 1977 – David Scott opuścił NASA.
[edytuj] Loty kosmiczne
- Gemini 8
W dniach 16 – 18 marca 1966 uczestniczył jako pilot w locie kosmicznym statku Gemini 8. Dowódcą misji był Neil Armstrong. Astronauci podczas wyprawy mieli dokonać pierwszego połączenia z bezzałogową rakieta Agena. Początkowa faza lotu została przeprowadzona pomyślnie. Poważne problemy wystąpiły później. Zwarcie w jednym z silników elektrycznych statku Gemini 8 spowodowało, że połączone obiekty zaczęły szybko wirować. Rozłączenie ich nie poprawiło sytuacji. Wirowanie przyśpieszało a to z kolei groziło możliwością utraty przytomności przez astronautów. Armstrong podjął wówczas decyzję, aby odłączyć główny system sterowania, przejść na sterowanie ręczne i awaryjnie wracać na Ziemię. Zastosowanie tej procedury przyniosło sukces. Po ponad 10-godzinnym locie kapsuła z Armstrongiem i Scottem wodowała na Oceanie Spokojnym.
- Apollo 9
W dniach 3 – 13 marca 1969 wziął udział w locie statku kosmicznego Apollo 9. Dowódcą misji był James McDivitt Scott pełnił funkcję pilota modułu dowódczego, a Russell Schweickart pilota lądownika księżycowego. Podczas lotu po orbicie okołoziemskiej po raz pierwszy zostały przeprowadzone testy modułu księżycowego podczas autonomicznego lotu oraz w konfiguracji przewidywanej do lotu na Księżyc tj. ze statkiem Apollo. Podczas misji astronauci: James McDivitt oraz Russell Schweickart odcumowali lądownik od modułu dowódczego i oddalili się od niego na około 160 km, a następnie przycumowali go z powrotem. 6 marca 1969 Scott odbył godzinny spacer kosmiczny. Stał w otwartym włazie modułu dowódczego fotografując Schweickarta pracującego na zewnątrz lądownika księżycowego. Po pomyślnym zrealizowaniu zadań lotu kapsuła z astronautami 13 marca 1969 osiadła na powierzchni Oceanu Atlantyckiego.
- Apollo 15
W dniach 26 lipca – 7 sierpnia 1971 dowodził księżycową misją Apollo 15. Podczas lotu towarzyszyli mu: Alfred Worden (pilot modułu dowódczego) oraz James Irwin (pilot lądownika księżycowego). 30 lipca 1971 Scott i Irwin w module księżycowym „Falcon” wylądowali w rejonie tzw. szczeliny Hadley’a, w okolicach księżycowych Apeninów. Tym razem astronauci byli, w odróżnieniu od swoich poprzedników, wyposażeni w pojazd LRV (Lunar Roving, Vehicle), który umożliwiał im poruszanie się po powierzchni Srebrnego Globu. Dzięki temu podczas 3 spacerów na zewnątrz modułu LM spędzili na powierzchni Księżyca ponad 18 godzin pokonując przy tym ponad 27 km. Po blisko 67 godzinach astronauci wystartowali w drogę powrotną zabierając ze sobą próbki gruntu o łącznej wadze 77 kg i ponad 1 000 fotografii wykonanych podczas pobytu na Księżycu. 7 sierpnia 1971 kapsuła Apollo 15 wodowała na Oceanie Spokojnym w odległości niecałych 2 km od okrętu ratowniczego USS Okinawa.
[edytuj] Po opuszczeniu NASA
W 1977 roku został prezesem założonej przez siebie w Los Angeles firmy Scott Science and Technology, Inc. Podczas kręcenia przez Rona Howarda, na przełomie lat 1993/1994, filmu „Apollo 13” był doradcą technicznym.
[edytuj] Nagrody i odznaczenia
- Air Force Distinguished Flying Cross,
- Air Force Distinguished Service Medal – dwukrotnie,
- NASA Distinguished Service Medal – dwukrotnie,
- NASA Exceptional Service Medal.
[edytuj] Wykaz lotów
| Loty kosmiczne, w których uczestniczył David R. Scott | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| № | Data startu | Data lądowania | Statek kosmiczny | Funkcja | Czas trwania |
| 1 | 16 III 1966 | 17 III 1966 | Gemini 8 | Drugi pilot | 10 godziny 41 minut i 26 sekund. |
| 2 | 3 III 1969 | 13 III 1969 | Apollo 9 | Pilot modułu dowódczego | 10 dni 1 godzina i 54 sekundy |
| 3 | 26 VII 1971 | 7 VIII 1971 | Apollo 15 | Dowódca | 12 dni 7 godzin 11 minut i 53 sekundy |
| Łączny czas spędzony w kosmosie – 22 dni 18 godzin 54 minuty i 13 sekund | |||||
