Bułgaria Wołżańsko-Kamska
Z Wikipedii
Bułgaria Wołżańsko-Kamska lub Bułgaria Kamska, historyczne państwo, istniejące między VII a XIII wiekiem na obszarze dorzeczy rzek Wołga i Kama, na terenie dzisiejszej zachodniej Rosji. Obecnie za spadkobierców terytorialnych i kulturalnych państwa Bułgarii Wołżańsko-Kamskiej uważają się autonomiczne republiki Tatarstanu i Czuwaszji.
[edytuj] Początki
Pierwsze informancje o istnieniu Bułgarii Kamskiej spotykane są w rzadko i w bardzo różnych źródłach. Z powodu braku rodzimych, bułgarskich, zapisków większość informacji pochodzi ze źródeł arabskich, perskich, hinduskich i ruskich. Wiele informacji dostarczyły również wykopaliska prowadzone na obszarze dawnego państwa.
Uważa się, że terytorium Bułgarii Wołżańsko-Kamskiej było początkowo zamieszkane przez plemiona Ugrofińskie. Protobułgarzy, lud pochodzenia tureckiego, przywędrował na te tereny około 660 roku n.e. Ich przywódcą był w tym czasie Kotrag, syn słynnego Kubrata. Niektóre plemiona protobułgarskie kontynuowały wędrówkę na zachód i po wieloletniej tułaczce osiedliły się w dorzeczu Dunaju, na terenach obecnej Bułgarii, gdzie zasymilowali się ze Słowianami, przyjęli słowiański język i wiarę prawosławną.
Większość uczonych zgadza się z tezą, że Bułgaria Kamska byłą częścią ogromnego Kaganatu Chazarskiego. W IX wieku rozpoczął się proces jednoczenia plemion protobułgarskich. Założono nową stolicę w Bułgarze Wielkim, około 160 km na południe od dzisiejszego Kazania. Większość uczonych wątpi, by Bułgaria Kamska mogła znieść zależność od Kagantu Chazarskiego przed jego zniszczeniem przez księcia Rusi Kijowskiej Światosława I w 965 roku.
[edytuj] Rozkwit państwa
Panując nad Wołgą i Kamą w X i XI wieku, Bułgaria Kamska kontrolowała większą część handlu między Europą a Azją w okresie przed krucjatami, które otworzyły nowe szlaki handlowe. Stolica, Bułgar Wieki, była dobrze prosperującym miastem, porównywalnym wielkością i bogactwem z największymi ośrodkami świata islamskiego. Parnerami handlowymi Protobułgarów byli m.in. Wikingowie, Bjarmanowie i Nieńcy na północy, Arabowie i Bizantyjczycy na południu i Chińczycy na wschodzie. Innymi dużymi miastami państwa były: Bilär, Suar, Qaşan i Cükätaw. Obecne miasta Kazań i Jelabuga zostały założone przez Protobułgarów jako forece graniczne.
Księstwa ruskie, położone na zachód od Bułgarii Kamskiej, były jedynie źródłem militarnego zagrożenia, w XI wieku państwo było niszczone przez liczne najazdy ruskie. W XII i XIII wieku władcy Włodzimierza (Andrzej I Bogolubski i Wsiewołod III), pod pretekstem obrony wschodnich granic swojego księstwa, systematycznie plądrowali miasta Protobułgarów. Pod słowiańskim naciskiem z zachodu, Protobułgarzy zmuszeni byli przenieść stolicę z Bułgaru do Bilär.
[edytuj] Upadek
We wrześniu 1223 roku oddział Mongołów pod wodzą Urana, jednego z wodzów Czyngis-chana wkroczył do Bułgarii Kamskiej, jednak został pokonany przez wojska chana Gabdula Chelbira. W 1236 Mongołowie ponownie zaatakowali Bułgarię, jednak podporządkowanie sobie całego kraju zajęło im aż pięć lat. Tereny Bułgarii Kamskiej weszły w skład Złotej Ordy, zaś w latach 30. XV wieku założono tutaj Chanat Kazański.
