Botanika

Z Wikipedii

Botanika (biologia roślin) - dział biologii zajmujący się roślinami. Jest to całokształt wiedzy o roślinach, na który składają się na wiadomości z:

• organografii roślin:
  • anatomii roślin:
    • histologii roślin
  • morfologii roślin
• cytologii roślin
• fizjologii roślin
• genetyki
• embriologii roślin
• morfogenezy roślin
• fitofenologii
• systematyki
  • taksonomii roślin
• ewolucji roślin
• paleobotaniki
• palynologii
• geobotaniki
  • ekologii roślin
  • florystyki
  • fitogeografii (geografia roślin)
  • fitosocjologii (fitocenologia, socjologia roślin)
    • syntaksonomii (taksonomia zbiorowisk roślinnych)
• botaniki stosowanej
  • botaniki rolnej
  • botaniki leśnej
  • botaniki rybackiej
  • botaniki lekarskiej
• ochrony przyrody
• historii botaniki

[edytuj] Zakres i znaczenie botaniki

Podobnie jak w przypadku innych organizmów stanowiących przedmiot badań biologii, rośliny badane są na każdym poziomie ich organizacji: od molekuł począwszy, poprzez geny, organelle, komórki, tkanki, organy, osobniki, populacje po zbiorowiska roślinne. Na każdym z tych poziomów botanicy zajmują się poznaniem klasyfikacji (taksonomii), struktury (anatomii i morfologii) oraz zasad funkcjonowania (fizjologii i socjologii) roślin.

Ze względu na grupy systematyczne lub ekologiczne roślin stanowiące przedmiot badań wyróżnia się np. briologię - naukę o mszakach, dendrologię - naukę o drzewach i krzewach, rodologię - naukę o różach. W skład botaniki włącza się też czasem tradycyjnie nauki zajmujące się grzybami (mikologia), porostami (lichenologia), glonami (algologia), a nawet cyjanobakteriami (sinicami) i niektórymi pierwotniakami (mikrobiologia). Wywodzi się to z dawnych poglądów systematycznych łączących wszystkie organizmy nie należące do zwierząt w jedną grupę z roślinami.

Poznanie świata roślin jest ważne z wielu powodów. Rośliny są fundamentalną częścią życia na Ziemi, bez nich nie mogłyby istnieć inne, wyższe formy życia (w tym człowiek). Dostarczają nam: tlen, pożywienie, włókna, drewno, papier, paliwa, leki, barwniki, żywice, olejki eteryczne, kauczuk. Rośliny wiążą dwutlenek węgla (ważny gaz cieplarniany). Kształtują nasze środowisko życia (ekosystem) oddziałując na warunki klimatyczne, zmniejszając zanieczyszczenia powietrza i hałas. Wpływają także na nasze środowisko kulturowe ze względu na walory estetyczne, krajobrazowe, dawniej posiadały także znaczenie religijne.

Poznanie budowy, organizacji i funkcjonowania świata roślin jest ważne dla społeczności ludzkiej i jej przyszłości ponieważ pozwala na:

• wyżywienie społeczności ludzkiej
• dostarczanie leków, paliw i innych produktów
• zrozumienie właściwości życia
• zrozumienie przyczyn, zakresu i perspektyw zmian w środowisku.

[edytuj] Historia botaniki

Jednym z najwcześniejszych dzieł botanicznych jest napisane około 300 r. p.n.e dzieło Historia Plantarum Teofrasta. Sformułował w nim m. in. różnice między światem zwierzęcym a roślinnym, dokonał podziału systematycznego roślin na 4 grupy oraz opisał wiele gatunków roślin. Uważany jest w związku z tym za ojca botaniki. Innym znaczącym starożytnym dziełem, zbierającym informacje o roślinach leczniczych było opracowanie rzymskiego lekarza Dioskoridesa.

W 1665 r. z użyciem prostego mikroskopu Robert Hooke odkrył istnienie komórek w korku, a niedługo potem w żywych tkankach. W tym okresie publikowane były również herbarze (zielniki) dające informacje o leczniczych właściwościach roślin, m. in. przez Leonharda Fuchsa, Konrada Gesnera, Johna Gerarda i Nicholasa Culpepera.

Zobacz też: przegląd zagadnień z zakresu biologii