Bela Lugosi
Z Wikipedii
Bela Lugosi, właściwie Béla Ferenc Dezső Blaskó (ur. 20 października 1882, zm. 16 sierpnia 1956), aktor filmowy pochodzenia węgierskiego, wiązany przede wszystkim ze stworzonym przez siebie klasycznym wizerunkiem wampira Draculi.
Urodził się w Lugos w Transylwanii w monarchii Austro-Węgier (obecnie Lugoj w Rumunii) jako najmłodszy z czterech dzieci bankiera. Od miasta Lugos wziął później pseudonim artystyczny. Lugosi rozpoczął karierę jako aktor teatralny w kilku sztukach Shakespeare'a. Podczas I wojny światowej służył w piechocie armii austro-węgierskiej. W 1919 wyemigrował z Węgier do Niemiec, a w 1921 do USA, gdzie rozpoczął karierę w filmie.
Sławę przyniosła mu tytułowa rola wampira, księcia Draculi, w filmie Toda Browninga Dracula z 1931, bazującym na powieści Brama Stokera. Film odniósł sukces, a wizerunek wampira stworzony przez Belę Lugosi stał się klasyczny dla horroru oraz kultury masowej. Jednocześnie, wraz z kolejnymi filmami jak Biały zombie i Scared to Death, Lugosi został zaszufladkowany jako aktor horrorów, wraz ze swoim wizerunkiem stworzonym w Draculi. Wraz ze spadkiem popularności, związanym z brakiem nowych ról, uzależnił się od morfiny. Rolę Draculi zagrał jeszcze w filmie Abbott i Costello spotykają Frankensteina z 1948. Spadek popularności pociągnął za sobą problemy z osobowością. Lugosi był na skraju schizofrenii, odcinając się od świata i coraz silniej identyfikując się z postacią Drakuli.
W latach 50. Lugosi ponownie zaczął grać w licznych, lecz mało ambitnych horrorach, obsadzany przez wielbiciela jego wizerunku, Eda Wooda, w rolach szalonych naukowców lub wampirów. Te role zainspirowały min. muzyków goth rockowego zespołu Bauhaus, którzy swój pierwszy singel zatytułowali Bela Lugosi's Dead.
Lugosi zmarł 16 sierpnia 1956 na atak serca w Los Angeles, z rękopisem scenariusza kolejnego filmu Wooda (Final Curtain) na kolanach. Lugosi związał się tak silnie ze swoim wizerunkiem Draculi, i był z nim identyfikowany, że w testamencie zażyczył sobie, być pochowanym w jego kostiumie. Pochowany został na Holy Cross Cemetery w Culver City w Kalifornii.
Zespół Bauhaus poświęcił aktorowi piosenkę Bela Lugosi's Dead (Bela Lugosi nie żyje).
