Volksvergadering
De Volksvergadering is een vorm van directe democratie waarbij de burgers van wijken, gemeenten en provincies regelmatig bijeenkomen om over wetsvoorstellen te beraadslagen en te stemmen.
Vanaf het eind van de 5e eeuw v. Chr. ontwikkelde deze Volksvergadering-democratie zich in het klassieke Athene. Alle volwassen mannen (vrouwen, slaven en vreemdelingen hadden geen burgerrechten) van de polis konden deelnemen aan de Ekklèsia, die gemiddeld eenmaal in de 10 dagen op de Pnyx bijeen kwam.[1]
In Nieuw Engeland kende men vanaf de 17e eeuw een zelfde stelsel, de zogenaamde Town-meetings. Thomas Jefferson, een der founding fathers heeft het in de nadagen van zijn carrière betreurd dat de Amerikaanse grondwet geen bestuurlijk gewicht toekende aan de wijken.(wards)
Tijdens de Franse Revolutie, waren het de Parijse sansculotten die spontaan in de 48 stadswijken (sections) volksraden (assemblées generales) instelden. Na korte tijd werden deze echter onder invloed van de centralistische Jacobijnen, die de uitvoerende macht hadden, om zeep geholpen.[2]
De spontane opkomst van Raden (sovjets) tijdens de Russische Revolutie, in Duitsland (München 1918/19) en in de Hongaarse opstand van 1956 kunnen ook als experimenten met Volksvergaderingen beschouwd worden.
In Zwitserland regeren vele gemeenten en twee kantons (provincies) zichzelf nog altijd via Volksvergaderingen, de Landsgemeinden.
In de Braziliaanse stad Porto Alegre (1.3 milj. inwoners) worden sinds 15 jaar wijkvergaderingen gehouden waarop de burgers een deel van het gemeentebudget verdelen (participatieve budget). [3]
[bewerk] Literatuur
- Mogens Herman Hansen, The Athenian Democracy in the Age of Demosthenes - Structure, Principles and Ideology, Un. of Oklahoma Pr., Norman, 1999/91
- Murray Bookchin, The Third Revolution - Popular Movements in the Revolutionary Era (3 delen), Cassell, Londen, 1996-2002
- Hannah Arendt, Over revolutie (vert. v. On Revolution, 1963), Atlas, Amsterdam, 2004
- Louis Carlen, Die Landsgemeinde in der Schweiz - Schule der Demokratie, Thorbecke, Sigmaringen, 1976
- Marion Gret & Yves Sintomer, Porto Alegre: L’espoir d’une autre démocratie, La Découverte, Parijs, 2002
