Stofzuiger

Een stofzuiger is een apparaat dat huisstof en kleine deeltjes opzuigt. Meestal zit er een sterke elektromotor in, die een centrifugaalpomp laat ronddraaien, zodat lucht en daarmee stof aangezogen wordt. Het stof kan opgevangen worden in een stofzak, of van binnen tegen de buitenkant van een ronde bak geslingerd worden, zodat geen stofzak nodig is.

[bewerk] Geschiedenis

Zo rond 1900 werd de stofzuiger uitgevonden. Maar tot 1960 had nog niet iedereen een stofzuiger. De tapijten werden dan geveegd, of buiten uitgeklopt met de mattenklopper.

Ingenieur Herbert Booth verbaasde zich over het feit dat mensen bij hun pogingen om kamers schoon te maken, alleen maar keken naar hoe ze het vuil weg konden blazen. Waarom zouden we het stof niet opzuigen en gelijk in een zak opvangen, bedacht Booth. Op basis van dit idee produceerde hij in 1900 de eerste Booth Machine. Dit was natuurlijk niet het lichtgewicht apparaat dat we tegenwoordig kennen. De eerste ‘stofzuiger’ was een zeer groot apparaat en werd door een paard getrokken. Het ging langs de huizen, er werd een slang naar binnen gebracht en daarmee werd dan het huis schoongemaakt. De eerste die een lichtgewicht stofzuiger prduceerde, was de Amerikaanse Hoover Suction Sweeper Company die in 1907 de allereerste 'hoover' op de markt bracht.

[bewerk] Modellen

Van oudsher zijn er twee modellen: de liggende stofzuiger, waarbij de lucht door een lange slang wordt aangezogen, en de steelstofzuiger (ook wel staande stofzuiger genoemd), waarbij de lucht door een korte buis wordt aangezogen.

Er zijn al een tijd ook stofzuigers die bovenop een soort ton geplaatst worden. De motor zuigt de lucht uit de ton en het vuil dat opgezogen wordt, valt in die ton. Dit soort stofzuigers kan ook (beperkt) water opzuigen.

Sinds 2000 worden er stofzuigers gemaakt die zelfstandig een vertrek afgaan. Deze stofzuigers werken op een accu, waardoor de zuigkracht niet al te sterk is.

Een kleinere versie van de stofzuiger is de kruimelzuiger of kruimeldief.

[bewerk] Hygiëne

Door de kracht van de motor worden de allerkleinste stofdeeltjes weer uitgeblazen. Dit kan bij mensen met allergie een probleem zijn, omdat juist de pollen en allergenen in de lucht worden geblazen, terwijl die eerst rustig in het tapijt zaten. Zo zijn er door de tijd steeds meer filters bijgekomen, en inmiddels zijn 4 of 5 filters normaal.

Een andere bron voor allergie is de huisstofmijt (en de uitwerpselen daarvan). Met een gewone stofzuiger wordt echter maar een heel beperkt deel van de huisstofmijten uit een tapijt gezogen.

Tegenwoordig hebben moderne stofzuigers een (elektronisch) regelbare zuigkracht.

[bewerk] Centraal stofzuigersysteem

Stofzuiger (Foto: Snoek Centraal Stofzuiger apparatuur BV)

Bij een centraal stofzuigersysteem staat de motor inclusief filter vast opgesteld in bijvoorbeeld de garage, berging of bijkeuken. Vanaf dit punt lopen er leidingen naar verschillende wandcontactdozen in het pand. Op deze wandcontactdozen kan eenvoudig een slang worden aangekoppeld. Zo kan er worden gestofzuigd zonder de zware stofzuiger mee te hoeven slepen of geluidsoverlast te hebben.

De uitblaaslucht van de machine kan naar buiten worden gevoerd. Zo worden dan de stofmijten en andere micro-organismen naar buiten geblazen, waardoor een schoon en hygiënisch leefmilieu ontstaat. Dit is van zeer groot belang voor mensen met een luchtwegaandoening, zoals bijvoorbeeld astma.

De zuigmond, buis en slang zijn eigenlijk hetzelfde als bij een mobiele stofzuiger, alleen is de slang een stuk langer (± 8 meter).

[bewerk] Wat maakt stof?

Er zijn zeer veel dingen die stof maken. Een mens zelf verliest huiddeeltjes. En doordat kleding slijt ontstaat er ook stof. Textiel zoals katoen levert meer stof op dan synthetische textiel. Vooral als het katoen al wat versleten is, en droog en niet vettig is. Door wasverzachter te gebruiken zal kleding minder stof veroorzaken. Stof komt ook van buiten, en is dan meer aarde en zandstof.

[bewerk] Bijzonderheden

Als het mondstuk van de stofzuiger afgesloten wordt, zodat geen lucht meer aangezogen kan worden, gaat het toerental van de motor omhoog. Dit is ook te horen, omdat het geluid dat de motor maakt hoger wordt. Dit lijkt niet logisch omdat de motor het 'zwaarder' heeft zou het toerental omlaag moeten gaan. Maar omdat de motor zichzelf vacuüm zuigt, ondervindt de centrifugaalpomp minder weerstand omdat er minder lucht is. En dus gaat het toerental omhoog. En het energieverbruik omlaag, wat in eerste instantie onlogisch lijkt.