Stabiliteitspact
Het Stabiliteits- en Groeipact is een reeks afspraken tussen landen van de Europese Monetarie Unie (de 'eurozone') die de waardevastheid van de euro moeten garanderen.
[bewerk] Doelstelling
Het Stabiliteits- en Groeipact is in 1997 tot stand gekomen met als doel de stabiliteit van de nieuwe Europese munt, de euro, te garanderen. De gedachte was en is dat als in veel landen de tekorten uit de hand lopen, dat dat leidt tot opdrijving van de rente en tot een verzwakking van de munt door hogere inflatie. Een oplopende schuld kan in extreme gevallen zelfs leiden tot het faillissement van overheden. Dat lijkt voor Europa wellicht ondenkbaar, maar de kosten van vergrijzing zouden in bijna alle landen van de EU tot exploderende schuldquotes kunnen leiden. Regeringen maakten al in het Verdrag van Maastricht afspraken over een maximaal begrotingstekort van 3% en een maximale overheidsschuld van 60%. In het Stabiliteitspact werden die afspraken nader ingevuld en werd afgesproken wat moet gebeuren als landen toch een hoger tekort hebben. Landen als Nederland en Duitsland wilden hier harde afspraken over voordat ze hun eigen, sterke munt zouden inruilen voor de euro.
[bewerk] Begrotingstekort
Belangrijk in het stabiliteitspact zijn de afspraken m.b.t. het begrotingstekort: wanneer lidstaten te veel geld zouden uitgeven, dreigt namelijk inflatie. Deze regel houdt concreet in dat het begrotingstekort niet meer dan 3 procent van het Bruto Binnenlands Product (BBP) mag bedragen.
In tijden van een economische recessie zijn met name de regels met betrekking tot het begrotingstekort hinderlijk, deze mag maximaal drie procent zijn, wat voor sommige landen (Duitsland, Frankrijk) in 2003 reden was deze regels te overtreden. De Nederlandse minister van Financiën Gerrit Zalm maakte zich hier erg kwaad over en eiste sancties, hoewel het Centraal Planbureau later berekende dat Nederland deze grens ook dreigt te overschrijden.
De Europese Commissie heeft het Europees Hof van Justitie gevraagd naar een oordeel over het overtreden van het stabiliteitspact. Het Hof oordeelde op 13 juli 2004 dat landen een boete kunnen krijgen als ze het pact schenden.
[bewerk] Bron
Een gedeelte van de tekst op deze pagina is afkomstig van de website van het Nederlandse ministerie van Financiën, http://www.minfin.nl