Sleutel (gereedschap)
 |
|
|
Een sleutel is een stuk gereedschap dat wordt gebruikt om bouten met een zeskantige kop of moeren te kunnen vast- en losdraaien. De grootte van de kop kan variëren, daarom zijn er sleutels in vele maten. De bemating kan zijn aangegeven in fracties (5/8), in zo'n geval betreft het de maat in duim. Meer gewoon zijn maten in millimeter. Veel voorkomende maten zijn 10mm, 13mm, 15mm en 17mm.
[bewerk] Soorten sleutels
Sleutels zijn er in diverse varianten, het gebruik hangt af van de situatie om het werk heen. Een ringsleutel bestaat uit een twaalfpuntige ster die helemaal om de zeskantige kop heen sluit. Deze biedt veel steun, maar kan alleen worden gebruikt als de sleutel over de kop geschoven kan worden. Een steeksleutel is flexibeler, maar is minder sterk omdat hij slechts op twee van de zes zijden draagt. Een bahco (merknaam) of 'Engelse sleutel' is een steeksleutel met een stelschroef die binnen grenzen aan elke maat zeskant kan worden aangepast. Deze is nog minder sterk en kan indien hij niet correct wordt gebruikt de zeskant onherstelbaar beschadigen.
Steeksleutels en ringsleutels hebben ruimte nodig direct naast het vast te draaien object om kracht uit te kunnen oefenen. De benodigde slag is beperkt doordat een ringsleutel twaalf, en niet zeskantig is, en een steeksleutel onder een kleine hoek met het handvat is aangebracht. Als toch niet voldoende ruimte aanwezig is bestaat er een pijpsleutel die als een ringsleutel om de zeskant geschoven kan worden, maar waar de kracht verderop wordt uitgeoefend. Ook kan worden gebruikgemaakt van een dopsleutel die op een grotere afstand met een ratel kan worden bediend. Voor het los- en vastdraaien van bougies in een verbrandingsmotor in een auto is een speciale pijpsleutel beschikbaar: de bougiesleutel.
Inbussleutels zijn langwerpige zeskantige sleutels die onder een hoek van 90 graden zijn omgezet. Hiermee kunnen schroeven en bouten goed worden vastgezet, zonder dat er beschadigingen kunnen optreden. Ze zijn er van heel klein tot behoorlijke forse maten.
